No sex – Όχι σεξ
No dating – όχι ραντεβού
No marrying men – όχι γάμος
No children – όχι παιδιά
Αυτά είναι τα «4 Όχι» που αποτελούν την προμετωπίδα του κινήματος 4B από την κορεατική λέξη «bi», το «όχι» στη χώρα γέννησής του. Το κίνημα προέκυψε το 2016 από φεμινιστικούς κύκλους στο X, πρώην Twitter, και εν μέσω αυξανόμενου διαδικτυακού φεμινιστικού ακτιβισμού στη Νότια Κορέα μετά τη δολοφονία μιας εικοσιτριάχρονης γυναίκας σε δημόσια τουαλέτα στη Σεούλ.
Ο δράστης, ένας άντρας γύρω στα τριάντα, είχε δηλώσει ότι ένιωθε «αγνοημένος και υποτιμημένος» από τις γυναίκες αλλά, παρ’ όλα αυτά, η αστυνομία αρνήθηκε να χαρακτηρίσει τη δολοφονία ως έγκλημα μίσους. Εξάλλου μιλάμε για μια χώρα του αναπτυγμένου κόσμου όπου, εκτός από τις σοβαρές διακρίσεις κατά των γυναικών, ο πρόεδρος Γιουν Σουκ Γιολ, ο οποίος ανέλαβε καθήκοντα το 2022, κέρδισε τις εκλογές με υποσχέσεις αντιφεμινιστικού χαρακτήρα και βασιζόμενος σε συναισθήματα δυσαρεστημένων από τις διεκδικήσεις των γυναικών, ανδρών ψηφοφόρων. Μεταξύ των υποσχέσεων ήταν και η κατάργηση του Υπουργείου Ισότητας των δύο Φύλων.
Από την ποινικοποίηση των αμβλώσεων στην προηγούμενη θητεία του Τραμπ μετά την ανατροπή της απόφασης Roe v. Wade, το ΜeΤoo και μέχρι τις κατηγορίες εναντίον του εκλεγμένου προέδρου Τραμπ και τους απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς του ίδιου για τις γυναίκες που τον κατηγόρησαν για σεξουαλική κακοποίηση, η πρόσφατη εθνική εκλογική αναμέτρηση στις ΗΠΑ επικεντρώθηκε σε σημαντικό βαθμό στις γυναίκες (Οι νύφες της Κάμαλα Χάρις) και τα αναπαραγωγικά δικαιώματα.
Τις ώρες που ακολούθησαν τη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ, οι αναζητήσεις στη Google που σχετίζονται με το 4B αυξήθηκαν κατακόρυφα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι νεαρές γυναίκες στο Instagram και το TikTok ήταν και παραμένει η κύρια δημογραφική ομάδα πίσω από το κύμα ενδιαφέροντος. Απέναντι όχι μόνο στις υποστηρίκτριες του 4Β, αλλά και σε όσες επιλέγουν να πάρουν θέση δηλώνοντας «Το σώμα Μου-η Επιλογή Μου», αναπτύσσεται ένα επιθετικό κύμα διαδικτυακής κακοποίησης και παρενόχλησης.
Το σύμπαν στη «manosfere – ανδρόσφαιρα»
Η χρήση υποτιμητικής και μισογυνιστικής γλώσσας ήταν ήδη διαδεδομένη μεταξύ γνωστών κοινοτήτων της «manosfere – ανδρόσφαιρας»: Μιας ποικιλόμορφης συλλογής από ιστότοπους, ιστολόγια και διαδικτυακά φόρουμ που προωθούν τον ανδρισμό, τον μισογυνισμό και την αντίθεση στον φεμινισμό. Ωστόσο, έρευνα του Ινστιτούτου Στρατηγικού Διαλόγου (ISD) διαπιστώνει ότι ομάδες παραγόντων επιρροής, από εξτρεμιστές ιδεολόγους μέχρι πολιτικούς και…απλούς influencers, προβάλλουν την εκλογή του Τραμπ ως την επιβεβαίωση μομφής για τα αναπαραγωγικά δικαιώματα και τα δικαιώματα των γυναικών γενικώς. Ως κάποιο είδος άτυπης συγκατάνευσης για να υποστηρίξουν, πιο ανοιχτά και επιθετικά, αφηγήσεις σχετικά με τον περιορισμό των δικαιωμάτων των γυναικών.
Η έκθεση του ISD περιγράφει λεπτομερώς την αύξηση του περιεχομένου «το σώμα Σου, η επιλογή Μου», τη διαστρέβλωση δηλαδή του αυθεντικού «το σώμα Μου, η επιλογή Μου» αλλά και άλλων μισογυνιστικών συνθημάτων και δηλώσεων πριν και μετά τις αμερικανικές εκλογές.
Διαπιστώνει επίσης σημαντική αύξηση των αναρτήσεων που επικεντρώνονται στην κατάργηση της 19ης τροπολογίας (η οποία το 1920 έδωσε στις γυναίκες το δικαίωμα ψήφου). Παρατηρεί επίσης ότι αυτές οι αφηγήσεις χρησιμοποιούνται για την παρενόχληση γυναικών εκτός σύνδεσης, ιδίως σε σχολικές και πανεπιστημιακές εγκαταστάσεις.
Ένας γονιός δήλωσε: «Η φράση αυτή δεν είναι η μόνη που έχει σημασία: «Σήμερα στην κόρη μου είπαν τρεις διαφορετικές φορές στο πανεπιστήμιο «το σώμα σου, η επιλογή μου». Η τρίτη ομάδα αγοριών της είπε να «κοιμηθεί με το ένα μάτι ανοιχτό απόψε».
Ο Νικ Φουέντες, ένας επιδραστικός podcaster λευκών εθνικιστών, φαίνεται να είναι ένας από τους πρώτους υποκινητές προώθησης της φράσης «Το σώμα Σου, η επιλογή Μου» στις 5 Νοεμβρίου, ημέρα των εκλογών.
Δεν είναι όλες οι γυναίκες ίδιες
Τα μεγάλα διεθνή μέσα αντιμετωπίζουν την αμερικανική εκδοχή «4Β» περιγραφικά, αναρωτιούνται αν «μεταφράζεται όντως αυτή η διαδικτυακή φλυαρία σε δράση εκτός σύνδεσης», διαπιστώνουν ότι «υπάρχουν μηδενικές ενδείξεις ότι στις ΗΠΑ πραγματοποιούνται απεργίες σεξ μεγάλης κλίμακας ως διαμαρτυρία κατά του Τραμπ», ότι ιστορικά οι σεξουαλικές απεργίες «είχαν ελάχιστα ή καθόλου πρακτικά αποτελέσματα» και αφού κάνουν την προφανή αναγωγή στη Λυσιστράτη με έμφαση στο «κωμωδία» επισημαίνουν ότι το 53% των λευκών γυναικών ψήφισε φέτος τον Τραμπ, απαντώντας στους δημοσιογραφικούς τίτλους που αντιμετωπίζουν τις γυναίκες ως μονολιθική οντότητα.
Πράγματι οι γυναίκες δεν αποτελούν ένα ομοιογενές σύνολο με αδιάσπαστους δεσμούς, αλλά και το γεγονός ότι ένα ποσοστό ψήφισε Τραμπ δεν μεταβάλλει την ουσία του προβλήματος που πηγαίνει πέραν του φύλου συνιστώντας ανθρώπινο δικαίωμα, βασικό πυλώνα της καταταλαιπωρημένης και πολυερμηνευμένης Δημοκρατίας, προς υπεράσπισιν του οποίου δεν στέκονται όλοι στην πρώτη γραμμή ούτε και το αντιλαμβάνονται ταυτόχρονα.
Παρακάμπτοντας τον συμβολισμό του 4Β, ή αλλιώς κοιτώντας το δέντρο και χάνοντας το δάσος όπως λέγαμε παλιά, παρακάμπτεις επίσης τις κοινωνικές πραγματικότητες από τις οποίες προέκυψε, ενώ αν όπως οι NYT δέχεσαι το πρόβλημα αλλά σχολιάζεις κουνώντας ελαφρώς το δάχτυλο παρακάμπτεις ίσως το «αίσθημα» που βοήθησε στην επικράτηση του Τραμπ: «Η αλλαγή των έμφυλων ρόλων είναι ένας βασικός λόγος για τον οποίο πολλοί νέοι άνδρες λένε ότι αισθάνονται οικονομικά και κοινωνικά εγκαταλελειμμένοι. Αντί να μποϊκοτάρουν τους άνδρες, οι φεμινίστριες θα πρέπει να αναγνωρίσουν τους θεμιτούς τρόπους με τους οποίους οι άνδρες έχουν χάσει έδαφος στην εκπαίδευση, την απασχόληση και την υγεία και να βρουν τρόπους να δημιουργήσουν ένα φεμινιστικό μήνυμα που να τους συμπεριλαμβάνει στο εγχείρημα της εξασφάλισης ίσων δικαιωμάτων για όλους μας» έγραψε η Κάμι Ρικ.
Το 1975, οι «Επαναστατικές Φεμινίστριες του Λιντς» δημοσίευαν ένα φυλλάδιο με τον προκλητικό τίτλο «Love YourEnemy?» υποστηρίζοντας περίπου ό,τι και το 4B. Κάποιοι σχολιαστές το θυμήθηκαν ως παράδειγμα υπερβολής, αλλά ξέχασαν να σημειώσουν ότι είχαν προηγηθεί 4 από τους 13 φόνους που είχε διαπράξει στην περιοχή ο «αντεροβγάλτης του Γιορκσάιρ» από το 1968, για να συλληφθεί τελικώς το 1981.
Οι ίδιες το 1977 είχαν ξεκινήσει το «reclaim the streets» ως απάντηση στην οδηγία της βρετανικής αστυνομίας «να μένουν οι γυναίκες στο σπίτι για να προφυλαχθούν», ενώ δίνοντας ρεσιτάλ μισογυνίστικης συμπεριφοράς και προκατάληψης αποτύγχανε να βρει τον δράστη.
Ξέρουμε πως ό,τι ξεκινάει στην Αμερική έρχεται με ή χωρίς φίλτρα στην Ευρώπη και μιμητικά συχνά «ξεκάρφωτο» στην Ελλάδα.
Αλλά σε έναν κόσμο όπου, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, διαπράττονται 140 δολοφονίες γυναικών ή κοριτσιών κάθε μέρα ή μία κάθε 10 λεπτά, με τις γυναικοκτονίες στην αμερικανική ήπειρο και στην Ευρώπη να διαπράττονται στην πλειονότητά τους από τον σύντροφο, ενώ στον υπόλοιπο κόσμο από συγγενείς πρώτου βαθμού, δεν μπορεί να μπαίνει στο πάνθεον των γραφικοτήτων και των διαδικτυακών κυρίως μαχών όπως ένα woke με την τελευταία του ερμηνεία ως ακραίου δικαιωματισμού που, παρεπιμπτόντως και καλώς ή κακώς, μόνον ίχνη του υπήρξαν στη χώρα μας, αντίθετα από τους φόνους με θύματα γυναίκες. Το διακύβευμα είναι τρομακτικά σοβαρό.
