Δεν υπάρχουν αυταπάτες, όπως ότι αυτή η εξέγερση στο Ιράν θα γκρεμίσει την θεοκρατία από τη χώρα, δεν ελπίζουν σε αυτό ούτε οι επαναστημένοι. Ωστόσο, οι πολυήμερες διαμαρτυρίες σε όλες σχεδόν τις πόλεις, δείχνουν πως η ανοχή των Ιρανών απέναντι στο ισλαμικό καθεστώς μειώθηκε ακόμη περισσότερο, ίσως και χωρίς επιστροφή σε βάθος χρόνου. Δεν είναι η πρώτη φορά που το Ιράν γίνεται πρώτο θέμα στις ειδήσεις, λόγω ταραχών: Το 1999 χιλιάδες φοιτητές διαδήλωναν ενάντια στη βίαιη αστυνομική επίθεση σε φοιτητικούς κοιτώνες, το 2009 είχαμε εκτεταμένες διαμαρτυρίες στους δρόμους λόγω νοθείας στις εκλογές, ενώ δέκα χρόνια αργότερα τα μεγάλα οικονομικά προβλήματα έβγαλαν ξανά τον λαό στους δρόμους. Όμως, η «επανάσταση των γυναικών» όπως ονομάστηκε, προέρχεται από το ίδιο το κύτταρο της ιρανικής κοινωνίας, που πλέον αντιλαμβάνεται πως πρέπει να δώσει τον υπέρ πάντων αγώνα για την επιβίωσή του.

Mahsa Amini

Διεκδικώντας τα αυτονόητα

Σχεδόν 200 νεκρούς μετρά ως τώρα αυτή η εξέγερση, καθώς το θεοκρατικό καθεστώς δεν έκανε ούτε ένα βήμα πίσω, σκορπώντας το θάνατο μέσω των «Φρουρών της Επανάστασης» και της «Αστυνομίας Ηθών». Ακόμη χειρότερα, κατηγόρησε τις επαναστατημένες γυναίκες ως «πόρνες». Η σύλληψη της Mahsa Amini για ασήμαντη ενδυματολογική αφορμή και ο θάνατός της στα χέρια της «Αστυνομίας Ηθών» ήταν η θρυαλλίδα που εξωτερίκευσε την αγανάκτησή τους και τις έβγαλε στους δρόμους, αυτή τη φορά χωρίς να κρύβουν το σώμα και τα πρόσωπά τους τα χιντζάμπ και οι μανδήλες. Απαίτησαν τα αυτονόητα: Να κυκλοφορούν στους δρόμους χωρίς ανδρική παρουσία, να μη μένουν συνέχεια κλεισμένες στο σπίτι, να μη τις δέρνει ο οποισδήποτε όποτε του κάνει κέφι, να μη τις κλείνουν μέσα σε ένα δωμάτιο για να πεθάνουν από την πείνα αν αργήσουν να κάνουν παιδί. Με λίγα λόγια ζήτησαν να ζουν σαν άνθρωποι και όχι σαν υποστατικά. Δεκάδες χιλιάδες άνδρες διαδήλωσαν μαζί τους, στηρίζοντας τα αιτήματά τους, όπως κάθε έντιμος άνδρας όφειλε να κάνει.

Κίνημα συμπαράστασης

Στο πέρασμα των ημερών οι διαμαρτυρίες των γυναικών στο Ιράν δεν έχουν κοπάσει ακόμη, ενώ έχουν πλέον παγκοσμιοποιηθεί. Σε όλες τις πρεσβείες της χώρας στη Δύση, συγκεντρώνονται χιλιάδες Ιρανοί που ζουν στο εξωτερικό. Παράλληλα, γυναίκες-διασημότητες από την έβδομη τέχνη και τη μουσική βιομηχανία, δηλώνουν δημόσια τη συμπαράστασή τους, κόβοντας συμβολικά ένα μέρος των μαλλιών τους. Στην ίδια τη χώρα, οι διαδηλώσεις έχουν μπει και στα σχολεία, με τις μαθήτριες να έχουν ενεργό ρόλο. Το καθεστώς συνεχίζει να κρατά σκληρή στάση, σκοτώνοντας μερικές ακόμη 16χρονες κοπέλες, για το θάνατο των οποίων εφευρίσκει διάφορες ανεπαρκείς δικαιολογίες. Περισσότεροι από 1.200 διαδηλωτές έχουν συλληφθεί από τις 16 Σεπτεμβρίου, μεταξύ των οποίων υπάρχουν αρκετοί δικηγόροι και δημοσιογράφοι.

Χωρίς πρόσβαση στο web

Το ισλαμικό καθεστώς του Ιράν έχει περιορίσει σημαντικά την πρόσβαση των 85 εκατομμυρίων κατοίκων της χώρας στο Διαδίκτυο και η όποια κίνηση λειτουργεί υπό κρατική παρακολούθηση. Το Facebook και το Twitter έχουν απαγορευτεί ενώ στο Telegram, το YouTube και το TikTok συχνά μπλοκάρεται η λειτουργία. Τέλος, έχει διακοπεί η λειτουργία των Instagram και WhatsApp.

Ένα διαφορετικό Ιράν

Το θεοκρατικό καθεστώς έχει χάσει τη μπάλα, σχετικά με τη νεολαία. Παρά τις απαγορεύσεις και τις κάθε μορφής εξαλλοσύνες, δεκάδες χιλιάδες νέοι διασκεδάζουν με μυστικές συγκεντρώσεις στα σπίτια τους ακούγοντας σύγχρονη δυτική μουσική, χορεύοντας, πίνοντας και φλερτάροντας. Τα κορίτσια στα πάρτι είναι ντυμένα με την τελευταία λέξη της μόδας, συχνά αφήνοντας ελάχιστα στη φαντασία, απολαμβάνοντας μια απαγορευμένη ελευθερία. Την εικόνα αυτή μας μετέφεραν φίλοι που έκαναν οδοιπορικό στο Ιράν πριν λίγα χρόνια, προσθέτοντας πως δεν περίμεναν να ζήσουν κάτι τέτοιο στην Τεχεράνη. Στη συνέχεια, ταξιδεύοντας στην φτωχή ενδοχώρα, αναγκάστηκαν λόγω κακοκαιρίας να παραμείνουν χωρίς εφόδια για λίγες ημέρες σε ένα χωριό. Τότε, έζησαν στιγμές ενός διαφορετικού μεγαλείου, καθώς οι κάτοικοι τους κάλεσαν να μοιραστούν το λιγοστό φαγητό τους, να ζεσταθούν στο τζάκι τους και να κοιμηθούν στο κρεβάτι τους. Δεν ζήτησαν τίποτα για όλα αυτά, παρά μόνο λίγη αγάπη κι ένα χαμόγελο. Οι φίλοι μας περιηγήθηκαν ολόκληρη τη χώρα και πουθενά δεν ένοιωσαν ανασφαλείς ή φοβισμένοι, ενώ οι πάντες τους φέρθηκαν με περισσή ευγένεια.

Ο εχθρός του εχθρού μου είναι φίλος μου

Στην αντιδικία των τελευταίων μηνών μεταξύ «δυτικού» και «αντιδυτικού» μπλοκ, το Ιράν μαζί με κάποιες ακόμη χώρες παρουσιάστηκε ως εναλλακτική λύση ενάντια στην άλωση των πάντων από την «παρακμιακή δύση», που εκτός των άλλων προωθεί συνομωτικά και την παγκοσμιοποίηση. Σύμφωνα με το συγκεκριμένο αφήγημα, τα κράτη αυτά θα αποτελέσουν το αντίπαλο δέος για τα σχέδια των ΗΠΑ, ΝΑΤΟ και ΕΕ (δηλαδή για τη Δύση γενικότερα, στης οποίας τις αμαρτίες έχουμε αναφερθεί στο παρελθόν). Με βάση αυτή τη θεωρία, οι δυτικές δυνάμεις θα πάψουν να «καπελώνουν» εκβιαστικά τον σύγχρονο κόσμο. Έτσι, οι άνθρωποι θα προκόψουν και θα ζήσουν καλύτερα, με ισότητα και δικαιοσύνη. Από αυτό προκύπτει πως το… Ιράν του διχασμού και των διακρίσεων (όπου τα δικαιώματα μιας γυναίκας είναι ανύπαρκτα, ενώ γενικότερα τα ανθρώπινα δικαιώματα βρίσκονται σε καταστολή) είναι ένα από τα κράτη που θα υπερασπιστούν τη… δημοκρατία.

Τέτοιες θεωρίες υποστηρίζονται από κομματικούς σχηματισμούς, οι οποίοι προσπαθούν να μας πείσουν πως το 1979 (χρονιά της ισλαμικής επανάστασης) και το 1789 (χρονιά της γαλλικής επανάστασης) ταυτίζονται σε υψηλά νοήματα και ιδανικά. Καλά να είμαστε και θα δούμε σε τί είδους «παντρολογήματα» θα οδηγήσει αυτό…

Πηγή κεντρικής φωτογραφίας

Πηγή φωτογραφίας 1

Πηγή φωτογραφίας 2