Οι Τούρκοι ολοκλήρωσαν χθες τις πρόβες και η Αγία Σοφία είναι έτοιμη, μετά από 86 χρόνια, να λειτουργήσει σήμερα, 24 Ιουλίου 2020, στις 10 το πρωί ως τζαμί…
Hagia Sophia Mosque’ carpets are laid pic.twitter.com/ANMlBa7HgU
— Yusuf İşler (@yusufislereng1) July 20, 2020
Ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος και ο καθολικός Αρχιεπίσκοπος της Νέας Υόρκης, καρδινάλιος Τίμοθι Μάικλ Ντόλαν, σε κοινή δήλωση ως αδελφοί εν Χριστώ και ηγέτες των αντίστοιχων θρησκευτικών κοινοτήτων της πόλης, εξέφρασαν “τη βαθύτατη θλίψη και την αποδοκιμασία τους για την απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης «να αλλάξει το καθεστώς του παγκοσμίου φήμης ιερού ναού της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη και να μετατρέψει ξανά αυτό το μοναδικό μνημείο ανθρώπινου και θεϊκού επιτεύγματος σε τζαμί». Υπενθυμίζεται πως πένθιμα θα χτυπούν οι καμπάνες σε όλες τις εκκλησίες της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αμερικής σήμερα, 24η Ιουλίου, ημέρα κατά την οποία πραγματοποιείται η πρώτη επίσημη ισλαμική προσευχή στην Αγία Σοφία, ενώ ταυτόχρονα όλες οι σημαίες που βρίσκονται στους ελληνορθόδοξους ιερούς ναούς θα κυματίζουν μεσίστιες. Σε αυτήν την απόφαση προχώρησε η Ιερά Σύνοδος της Αρχιεπισκοπής Αμερικής, η οποία συνήλθε την Πέμπτη με τηλεδιάσκεψη, υπό την προεδρία του Αρχιεπισκόπου Αμερικής Ελπιδοφόρου. Η Ιερά Σύνοδος χαρακτήρισε την 24η Ιουλίου ημέρα πένθους και έντονης θλίψης για την «αρπαγή του Μεγάλου Ναού της Αγίας Σοφίας, της δικής μας Αγίας Σοφίας».
Cezayir’den Arap ülkelerine ‘Ayasofya’ tepkisi pic.twitter.com/w9IXiGBmaE
— A Haber (@Ahaber) July 23, 2020
Ποιοί είπαν τι για το θέμα της Αγίας Σοφίας
Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Χρυσόστομος: «Να προφυλάξουμε τον Οικουμενικό Πατριάρχη. Δεν επιθυμούσα να έχω επικοινωνία μαζί του γιατί οι Τούρκοι παρακολουθούν τα τηλέφωνά μας και ο Οικουμενικός Πατριάρχης κατοικεί στην Τουρκία και ξέρουμε πολύ καλά ότι ακόμη και το ροχαλητό του ενοχλεί τους Τούρκους. Γι αυτό πρέπει να κρατήσουμε κάπως σε απόσταση τον Πατριάρχη και να μην τον βάλουμε σε δύσκολες περιστάσεις”.
Στο βίντεο η πρώτη λειτουργία της Αγίας Σοφίας ως τζαμί με παρόντα τον Ερντογάν
Εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντιμίτρι Πεσκόφ: Σε δηλώσεις του ανέφερε ότι «η επίσημη θέση της Ρωσίας είναι ότι το ζήτημα αποτελεί εσωτερική υπόθεση της Τουρκίας», εκτιμώντας ότι οι σχέσεις Μόσχας – Αγκυρας δεν θα επηρεαστούν από τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Προχώρησε όμως και σε μία πρωτοφανή τοποθέτηση: «Μπορώ να σας πω ότι τα εισιτήρια της Αγίας Σοφίας είναι αρκετά ακριβά. Δεν θα υπάρχουν εισιτήρια τώρα και η είσοδος θα είναι δωρεάν. Οι τουρίστες μας θα επωφεληθούν από αυτό». Βέβαια, συνέχισε, «ταυτόχρονα, σεβόμαστε και τη στάση του Πατριάρχη μας, ως Ορθόδοξοι Χριστιανοί».
Ο αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών Μάϊκ Πομπέο: «Όσον αφορά την Αγία Σοφία είμαστε απογοητευμένοι από την απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης. Δεν έχω κάτι άλλο να προσθέσω πάνω σε αυτό», απαντώντας σε ερώτηση για το αν η Ουάσιγκτον σκοπεύει να επιβάλει κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Υπενθυμίζεται ότι την απογοήτευσή του για την απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί είχε εκφράσει και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ. «Είμαστε απογοητευμένοι από την απόφαση της Τουρκικής κυβέρνησης να αλλάξει το καθεστώς της Αγίας Σοφίας», είχε δηλώσει η εκπρόσωπός του, Μόργκαν Ορτάγκους.
Υποψήφιος πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάϊντεν: Μήνυμα αλληλεγγύης για την Αγία Σοφία έστειλε ο υποψήφιος πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν στον αρχιεπίσκοπο Αμερικής Ελπιδοφόρο, σε τηλεφωνική τους επικοινωνία. Σε ανάρτησή του στο Twitter, ο αρχιεπίσκοπος Αμερικής δήλωσε ευγνώμων για το τηλεφώνημα που έλαβε από τον πρώην αντιπρόεδρο των ΗΠΑ. «Μου εξέφρασε την υποστήριξή του στο Οικουμενικό Πατριαρχείο και την αλληλεγγύη του στην επιδίωξή μας για την διατήρηση του “status quo” της Αγίας Σοφίας» σημείωσε.
UNESCO: Η UNESCO τόνισε στο πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς ότι η Αγία Σοφία έχει ενταχθεί στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς ως μουσείο, γεγονός που συνεπάγεται ότι το κράτος όπου βρίσκεται έχει συγκεκριμένες δεσμεύσεις και νομικές υποχρεώσεις. Αυτό σημαίνει πως το κράτος οφείλει «να διασφαλίζει ότι καμία μετατροπή δεν θα υπονομεύσει την εξέχουσα οικουμενική αξία κάθε μνημείου που έχει περιληφθεί στον κατάλογο στην επικράτειά του», εξήγησε η υπηρεσία του ΟΗΕ.
Στην εφημερίδα Καθημερινή και συγκεκριμένα στη δημοσιογράφο Ιωάννα Φωτιάδη, ο Μηνάς Βασιλειάδης, εκδότης της ομογενειακής εφημερίδας «Απογευματινή», δήλωσε ότι ο Ερντογάν είναι «σαν να πατάει τη σκανδάλη σε ένα μονόσφαιρο όπλο». Μια τέτοια ριψοκίνδυνη κίνηση δείχνει «ότι έχεις κάνει τους υπολογισμούς σου και έχεις πεισθεί για την αποτελεσματικότητά της, όπως και ότι τα πράγματα δεν πάνε καλά στα άλλα πεδία». Οπως περιγράφει ο ίδιος, «επίκειται πολιτική ή οικονομική κατάρρευση, δεν μπορώ να προβλέψω ποια είναι πιο κοντά». Είναι ευρύτερα γνωστό ότι η τουρκική οικονομία κλυδωνίζεται. «Η χώρα δυσκολεύεται να δανειστεί από το εξωτερικό, σε συνάλλαγμα από τον τουρισμό δεν μπορούμε να ελπίζουμε φέτος, οι τράπεζες δίνουν χαμηλό επιτόκιο αποθαρρύνοντας τους καταθέτες, οι δε στρατιωτικές επιχειρήσεις κοστίζουν…» αναφέρει ενδεικτικά. «Η κρίση συνεχώς παρατείνεται με οικονομικές αλχημείες (π.χ. swaps) ή χάρη σε παρέμβαση άλλων χωρών, που δεν τους συμφέρει η οικονομική κατάρρευση της Τουρκίας». Επηρεάζονται οι Ρωμιοί από την αλλαγή της εικόνας της Τουρκίας στο εξωτερικό; «Βεβαίως, δεδομένου ότι είμαστε πολίτες αυτής της χώρας», απαντά. Αλλωστε, η ελληνική κοινότητα βαίνει… μειούμενη, παρά την πρόσκαιρη, όπως αποδείχθηκε, αναζωογόνηση που είχε σημειωθεί τα τελευταία χρόνια από Ελλαδίτες που είχαν μετακομίσει εκεί. «Δεν έχω στοιχεία, ωστόσο, μπορώ να σας πω ότι οι αναγγελίες κηδειών στην εφημερίδα μας υπερτερούν των βαπτίσεων».