Το Σαββατοκύριακο 6 και 7 Απριλίου 2024 διεξήχθησαν στα πλαίσια της 20ης αγωνιστικής του δευτέρου Ομίλου της Τρίτης Κατηγορίας του Ερασιτεχνικού Πρωταθλήματος Αθηνών, δύο παιχνίδια καθοριστικής σημασίας για την ανάδειξη του πρωταθλητή και δευτεραθλητή ανάμεσα σε τρείς υποψήφιες ομάδες. Πριν τους αγώνες η βαθμολογία είχε ως εξής: Ιλίσια 39 βαθμοί σε 18 συναντήσεις, Μαρούσι 37 σε 17 και Πατήσια 36 σε 17 αγώνες. Οι ομάδες του ομίλου είναι έντεκα οπότε κάθε σαββατοκύριακο κάποια έχει ρεπό, γι’αυτό εμφανίζεται ένα αριθμητικό ασυμβίβαστο ανάμεσα στις αγωνιστικές και τους αγώνες.

Την 22η και τελευταία ημέρα των συναντήσεων τα Ιλίσια θα παρακολουθούν του υπολοίπους ελπίζοντας για ένα ευνοϊκό αποτέλεσμα, άνευ δική τους συμμετοχής. Σύμφωνα με την έως τώρα δυναμικότητα των ομάδων μετά το πέρας της 21ης αγωνιστικής τα πράγματα θα ήταν σχετικώς καθαρά για την συνέχεια, διότι οι εναπομείνασες δύο ημέρες αγώνων φαίνονται εύκολες για τους πρωτοπόρους.

Η κρισιμότητα του ντέρμπι ανάμεσα στα Πατήσια και το Μαρούσι έφερε στο γήπεδο Γαλατσίου πολύ κόσμο, περισσότερο από κάθε άλλη φορά. Επίσης οι άνθρωποι των Πατησίων είχαν επιστρατεύσει τους μικρούς ποδοσφαιριστές τους για να τονίσουν με την ενεργητικότητά τους στην εξέδρα την υποστήριξη στην ομάδα των μεγαλυτέρων παιδιών που θα αγωνίζονταν.

Μεταξύ άλλων συνθημάτων το κυρίαρχο “ Στην Βεΐκου θα’ναι ωραία με την άνοδο παρέα” εικονίζει μεταφορικά το αίσθημα πληρότητας και ικανοποιήσεως της σχέσεως των ανθρώπων με την επιτυχία της ομάδας. Αντιγράφοντας την συνήθεια κορυφαίων ποδοσφαιρικών συναντήσεων οι δύο ομάδες εμφανίστηκαν σε παράλληλη παράταξη και βηματισμό των παικτών με μικρά παιδιά ενώ ο διαιτητής κρατούσε στην αγκαλιά του ένα νήπιο.

Ο συμβολισμός ήταν προφανής και συγκινητικός. Θέλουμε να παίξουμε ένα καθαρό χωρίς εντάσεις και ασχημονίες παιχνίδι. Έναν αγώνα που μπορούν να τον παρακολουθήσουν άπαντες, ανεξαρτήτως ηλικίας και φύλου· επιδίωξη που παρότι είναι ευκταία δεν είναι προφανής.

Το παιχνίδι ήταν ανάλογης ποιότητας και από τις δύο ομάδες. Ήταν οργανωμένο, καθαρό, χωρίς εντάσεις, εκβιασμούς και διαμαρτυρίες. Η διαιτησία πολύ καλή. Οι αντιδράσεις των φιλάθλων στην εξέδρα ακολουθούσε τον ρυθμό του αγώνα. Συμμετείχαν στην αγωνία και την προσπάθεια των ποδοσφαιριστών, υγιώς χωρίς προκαταλήψεις.

Εξάλλου ο τρόπος διεξαγωγής του παιχνιδιού, υπό την ευθύνη του γηπεδούχου που είχε την μεγαλύτερη πίεση ως προς το αποτέλεσμα – η νίκη ήταν μονόδρομος εάν ήθελε να διεκδικήσει την πρώτη θέση – δεν άφηνε περιθώρια για παρατράγουδα.

Το γκολ ήρθε για τα Πατήσια στον δεύτερο ημίχρονο στο 51ο λεπτό. Είχε προηγηθεί μία ευκαιρία  από την ίδια πλευρά, την αριστερή, για την γηπεδούχο. Στο πρώτο ημίχρονο ήταν πιό απειλητικό το Μαρούσι, χωρίς σπουδαίες ευκαιρίες. Φυσικά, η απειλή της ήττας ενεργοποίησε την φιλοξενούμενη ομάδα χώρις όμως εμφανή αποτελέσματα πιέσεως, διότι φαίνονταν απροετοίμαστοι επιθετικά  για μία τέτοια εξέλιξη. Ακολουθεί η φάση στις παρακάτω φωτογραφίες.

Αντιθέτως τα Πατήσια συνέχισαν συστηματικά την προσπάθεια τους χάνοντας σημαντική ευκαιρία μετά από λίγη ώρα. Προϊόντος του χρόνου η ανορθόδοξη πίεση των φιλοξενουμένων με μακρινές μπαλιές προς την περιοχή των γηπεδούχων εντάθηκε, με συνέπεια την ελαφρά αποδιοργάνωση της κυκλοφορίας της μπάλας για τους γηπεδούχους, χωρίς όμως εμφανή απειλή.

Τότε συνέβη κάτι συνηθισμένο αλλά δυσεξήγητο, τουλάχιστον για μένα. Ένας νεαρός, οπαδός της ομάδας του Αμαρουσίου άρχισε να επιτίθεται φραστικά με χυδαίο τρόπο στον προπονητή της ομάδας του. Ο τρόπος ήταν τόσο έντονος που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί έξαλλος. Ακατανόητα υπερβολικός, ειδικώς για τις βρισιές που σχετίζονταν με την επαγγελματική ιδιότητα του προπονητή, ο οποίος φαίνεται ότι είναι αστυνομικός.

Δεν είναι η πρώτη φορά που η άνεση της ατιμωρησίας δίνει την δυνατότητα εκφράσεως των πιο δυσάρεστων αισθημάτων. Υπάρχει μία συνθήκη ευκολίας στο γήπεδο εφόσον η ανωνυμία, που βασίζεται στην απόσταση, απελευθερώνει τον χειρότερο εαυτό του ανθρώπου. Καταπιεσμένα συναισθήματα ξεσπούν ως οχετός για να εκτονωθεί το υποκείμενο που τα υποφέρει. Δεν είναι η πρώτη φορά, σίγουρα δεν θα είναι η τελευταία.

Το ενδιαφέρον στην περίπτωσή μας είναι ότι αυτή η θυελλώδης ένταση αμέσως μετά το ξέσπασμά της δεν έχει κάποια συνέχεια. Ο φίλαθλος μας γύρισε στην παρέα του χαμογελαστός και άνετος. Άλλος άνθρωπος. Δεν είναι η πρώτη φορά που παρατηρώ μία τέτοια συμπεριφορά. Αλλά θα ήθελα να ήταν η τελευταία. Το ακατανόητο του συμβάντος δεν ήταν οι αλλόκοτες, ειδικά στην παρούσα συνθήκη, βρισιές.

Το παράλογο ήταν η, χωρίς ψυχική επιβάρυνση, συνέχεια της. Η μετάβαση από την οργή στην ψυχραιμία. Ο Τζέκυλλ και ο Χάυντ. Η σύγκρουση του αξιοσέβαστου με τον καταχθόνιο εαυτό του ιδίου ανθρώπου.

Θα φέρω στην συζήτηση τον ψυχίατρο Τάσο Δημόπουλο, αφού αδυνατώ να εμπιστευτώ τον εαυτό μου σε μία ικανοποιητική απάντηση:

“Θα ήταν σίγουρα επισφαλές να επιχειρηθεί κάποιου είδους ψυχιατρικής διάγνωσης στο φαινόμενο που περιγράφετε αφού δεν έχουμε άμεση πρόσβαση στην υποκειμενική εμπειρία του φιλάθλου και τους πολλαπλούς παράγοντες που την συγκροτούν. Μια πρώτη παρατήρηση που πρέπει να κάνουμε είναι ότι δεν έχουμε κάποια πρότερη εμπειρία της ψυχικής κατάστασης του οπαδού του Αμαρουσίου πριν τις φραστικές του επιθέσεις στον προπονητή της ομάδας του. Η φαινομενική ασυνέχεια που βλέπει ο παρατηρητής, μεταξύ της έξαλλης συμπεριφοράς και της ανάλαφρης διάθεσης μεταξύ φίλων, πιθανώς να υπήρχε και πριν το επεισόδιο όπου ο φίλαθλος φαινόταν χαλαρός μεταξύ φίλων πριν αρχίσει τις φραστικές του επιθέσεις στον προπονητή. Σε αυτήν την περίπτωση μπορούμε να πούμε ότι το συνεχές της εμπειρίας επανακάμπτει και το περιστατικό το οποίο από τη φύση του έχει έρθει στο προσκήνιο της εμπειρίας του παρατηρητή δεν υποδηλώνει κάτι για την ψυχική κατάσταση του οπαδού ως αναπόδραστη βάση της καθημερινής του εμπειρίας. Η δραματουργική ανάλυση του Ερβιν Γκοφμαν είναι ίσως το καταλληλότερο θεωρητικό πλαίσιο να φωτίσει τη σκηνή που περιγράφει ο παρατηρητής. Ο E.Goffman εισάγει αυτήν του την ιδέα στο βιβλίο του “The Presentation of Self in Everyday Life” (1956). Σε αυτό το βιβλίο του ο Γκόφμαν αντιλαμβάνεται την καθημερινή, ανθρώπινη συμπεριφορά σαν μια θεατρική παράσταση. Η παράσταση ορίζεται ως  όλη η δραστηριότητα ενός ατόμου που σημειώνεται κατά τη διάρκεια της συνεχούς παρουσίας του μπροστά σε ένα συγκεκριμένο σύνολο παρατηρητών, πάνω στο οποίο έχει κάποια επίδραση. Στη σκηνή που περιγράφεται βλέπουμε τον οπαδό να επιστρέφει στους φίλους του και να γελάει, πιθανώς σε σχέση με την επίδοση του στην βωμολοχία. Αυτό που μοιάζει φαινομενικά ως ρήξη και ασυνέχεια στον ψυχικό κόσμο του οπαδού είναι απολύτως σε συνέχεια εντός του ρόλου που επιδιώκει στο κοινωνικό σύνολο και στην επιδίωξη να έχει την αποδοχή του”.  

Η συνάντηση έληξε το ίδιο ήρεμα όπως ξεκίνησε. Τα Πατήσια ανανέωσαν τις ελπίδες τους για την πρώτη θέση, περιμένοντας το αποτέλεσμα του αγώνα Ταταύλα – Ιλίσια 2004 που έγινε την επομένη ημέρα, Κυριακή 7 Απριλίου 2024 στο γήπεδο του Παλαιού Φαλήρου που φέρει το όνομα Σωτήρης Αγγελόπουλος – προς τιμήν του εκλιπόντος διεθνούς αμυντικού ποδοσφαιριστή με το προσωνύμιο “Λέων του Ξυλοκάστρου” και τρις πρωταθλητή του ΕΠΣ Αθηνών, στις χρονιές 1956, 1957, 1959 με τα χρώματα του Παναθηναϊκού). 

 Ταταύλα – Ιλίσια 2004, γήπεδο Παλαιού Φαλήρου: Το μέσον είναι το νόημα

 Η ομάδα του Φαλήρου ιδρύθηκε το 1895 στην Κωνσταντινούπολη και ήρθε στην Αθήνα πρίν από 52 χρόνια. Είναι μαζί με το Πέρα Κλούμπ (ιδρύθηκε το 1880 στην Πόλη) που αγωνίζεται στην ίδια κατηγορία του Ερασιτεχνικού Πρωταθλήματος αλλά στον 4ο Όμιλο, οι παλαιότερες ποδοσφαιρικές ομάδες της χώρας.

Το παιχνίδι δεν είχε βαθμολογικό ενδιαφέρον για τους γηπεδούχους, οπότε το ψυχολογικό βάρος του αγώνα έφεραν οι παίκτες και ο προπονητής της φιλοξενούμενης ομάδας η οποία είχε έρθει ως πρωτοπόρος του πρωταθλήματος. Μόλις στο 11ο λεπτό ο αριστερός επιθετικός των Ιλισίων σκοράρει με κεφαλιά απαλλάσοντας προσωρινώς από την αγωνία τους λιγοστούς φιλάθλους της ομάδας, κυρίως φίλους και συγγενείς των παικτών.

Ακολουθεί η φάση στις φωτογραφίες παρακάτω:

Μία μικρή συντροφιά παικτών των Πατησίων παρακολουθούσε την αναμέτρηση με την ελπίδα πιθανής απώλειας βαθμών για τον έτερο διεκδικητή της πρώτης θέσης. Στην περίπτωση νίκης των Ιλισίων, τα Πατήσια θα βρεθούν στην δεύτερη θέση της βαθμολογίας μετά την νίκη της προηγουμένης με το Μαρούσι, με τρείς βαθμούς λιγότερους  αλλά και έναν αγώνα λιγότερο από την ομάδα της ανατολικής συνοικίας των Αθηνών, η οποία στην τελευταία, 22η, αγωνιστική ημέρα έχει ρεπό· οι ομάδες του ομίλου είναι έντεκα, επομένως μία ομάδα ανά αγωνιστική δεν συμμετέχει. Συνυπολογίζοντας, θεωρητικώς, την δυναμικότητα των ομάδων που οι δύο ομάδες θα αντιμετωπίσουν, η πιό πιθανή κατάληξη θα είναι η ισοβαθμία, με δεδομένη την νίκη των Ιλισίων επί των Ταταύλων.

Στην περίπτωση ισοβαθμίας οι δύο ομάδες θα δώσουν αγώνα μπαράζ σε ουδέτερη έδρα, γιατί οι μεταξύ τους συναντήσεις στην κανονική σεζόν είχαν λήξει 2-1 με αντίστοιχες νικές στις έδρες τους. Η ομάδα που θα χάσει το μπαράζ θα δώσει νέο μπαράζ με πλεονέκτημα έδρας με την τρίτη ομάδα που θα είναι το Μαρούσι, για την άνοδο στην δεύτερη κατηγορία του Ερασιτεχνικού Πρωταθλήματος Αθηνών.

Σε πιθανή ισοπαλία ή ήττα των Ιλισίων, τα Πατήσια, εάν ξεπεράσουν το εμπόδιο της επομένης αγωνιστικής στον εκτός έδρας αγώνα τους με την Ειρήνη Πετρουπόλεως θα εξασφαλίσουν την ανόδο απευθείας αφού στον τελευταίο αγώνα της ομίλου έχουν έναν μάλλον εύκολο αγώνα με τον Χαλκηδονικό στην έδρα τους. Περίπλοκο; Ναι. Πολύπλοκο; Ναι. Ακατανόητο; Ναι, γιατί τόσα μπαράζ; Θα μπορούσαν να προκρίνουν την λύση της διαφοράς τερμάτων ή της καλύτερης άμυνας, ή της καλύτερης επίθεσης.

Απορρίφθηκαν, διότι ήταν συνηθισμένο φαινόμενο να παραδίδονται στους τελευταίους αγώνες οι υποδεέστερες ή αδιάφορες ομάδες σε ένα κατακλυσμό γκολ που εννοούσαν τις πρωτοπόρες ομάδες, ένθεν και ένθεν. Εξάλλου τα τελευταία χρόνια, στα πλαίσια μίας συνεχούς εντάσεως που αναζητά η εποχή μας συνεπικουρούμενη από το στοίχημα προβλέψεων, η παράταση της κανονικής ποδοσφαιρικής σεζόν με την καθιέρωση των play off έχει αναγνωριστεί ως κανονικότητα.

Οι ποδοσφαιρικές συναντήσεις σε όλα τα επίπεδα δυναμικότητας έχουν πληθύνει και η επανάληψη των αγώνων ντέρμπι είναι το επιδιωκόμενο δέον. Στο πρωτάθλημα πρώην Α’ Εθνικής κατηγορίας, νυν Super League (λες και οι ξενικές λέξεις προσδίδουν αξία σε ένα μέτριο πρωτάθλημα), μετά το τέλος μιας κατατακτήριας περιόδου ακολουθεί ένα μίνι πρωτάθλημα έξι ομάδων στην κορυφή και στον πάτο της βαθμολογίας.

Τα ντέρμπι δεν λογίζονται πιά ως ντέρμπι αλλά ως συναντήσεις που σκοπό έχουν να διατηρούν το ενδιαφέρον των θεατών σε ό,τι αφορά στις στοιχηματικές προβλέψεις, εάν σκεφτούμε πονηρά υπολογιστικά, ή να αναβαθμίζουν ασήμαντους αγώνες σε ατέρμονες ποδοσφαιρικές φλυαρίες. Μάλλον συμβαίνουν και τα δύο.

Υπό αυτό το πρίσμα κάθε διένεξη πρέπει να δοκιμάζεται σε ένα τετ-α-τετ, σε ένα ντιμπέιτ όπου το φιλοθεάμων κοινό θα είναι ο μόνος νικητής τουλάχιστον ψυχικά, αφού ανεξαρτήτως αποτελέσματος θα πάει για ύπνο καθησυχασμένο και αυτάρεσκο. Όλα γίνονται για μένα, αισθάνεται ακόμα και εάν δεν μπορεί να το σκεφτεί ο ενήλικος ανήλικος θεατής.

Η συμμετοχή σε μία ηδονοβλεπτική ζωή – η εμμονή στην υπερπροσφορά ταινιών και σήριαλ για κάθε γούστο ενισχύει το επιχείρημα – είναι η κανονικότητα, λέξη που με ικανοποιηση διανοουμένου αρέσκονται να χρησιμοποιούν άπαντες οι “ψαγμένοι”. Που είναι το πρόβλημα σε μία τέτοιου είδους ζωή;

Μα, είναι μία ζωή χωρίς κάποιο σκοπό. Οι ομάδες δεν εκπροσωπούν κάποιο νόημα. Οι καλλιτέχνες αγνοούν την προσωπική έκφραση. Το νόημα μεταπίπτει σε μέσον και το μέσον μεταμφιέζεται σε νόημα. Σημασία δεν έχει τί θα δώ αλλά που θα το δώ, ακόμη καλύτερα αρκεί να το δώ.

Η ομάδα των Ταταύλων ισοφάρισε στο 41’ με τον επιτελικό της μέσο (το περιβόητο, άλλων εποχών, δεκάρι) με απευθείας χτύπημα φάουλ. Ακολουθεί η φάση στις φωτογραφίες.

Στο 66ο λεπτό ο μεσοεπιθετίκος των Ιλισίων με κεφαλιά μετά από εκτέλεση κόρνερ έδωσε την πρωτοπορία στην ομάδα του. Η πίεση των φαληριωτών δεν απέδωσε και το παιχνίδι έφτασε στο τέλος εν μέσω εντάσεων ανάμεσα σε ποδοσφαιριστές της φιλοξενούμενης ομάδας και φιλάθλων της γηπεδούχου και της μικρής συντροφιάς από τα Πατήσια.

Ακολουθεί η φάση στις παρακάτω φωτογραφίες

Και εδώ, αποχωρών του παιχνιδιού ποδοσφαιριστής των Ταταύλων, στιγμάτιζε την επαγγελματική ιδιότητα του κεντρικού μέσου των Ιλισίων ως αστυνομικού. Οχι όμως με το μένος του φιλάθλου του Αμαρουσίου. Κυρίως υπό το πρίσμα της αρνήσεως της εξουσίας, χαριτωμένη ελληνική συνήθεια αντισυστημικής διαμαρτυρίας, χωρίς περαιτέρω επιπτώσεις. Μόνο λόγια.

 Η 21η αγωνιστική επιφυλάσσει εκπλήξεις; Τα Ιλίσια παίζουν στην έδρα τους με τον Αίμο Πετρουπόλεως, μία ομάδα που, μάλλον  οφείλει την ύπαρξη της στην πρακτική άσκηση των εφήβων παικτών της ποδοσφαιρικής ακαδημίας της παρά σε οποιαδήποτε διεκδίκηση ανόδου. Τα Πατήσια δοκιμάζονται, πιο γερά, στο γήπεδο της Πετρουπόλεως, Αλκυών, με την γηπεδούχο Ειρήνη.