Ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ, με δηλώσεις του από την Αίγυπτο την Κυριακή, αλλάζει το πλάνο των προθέσεων της χώρας του σχετικά με το ουκρανικό ζήτημα. Με τη νέα αυτή εξέλιξη, ο αξιωματούχος του καθεστώτος Πούτιν έρχεται σε πλήρη αντίθεση με όσα έλεγε την άνοιξη που μας πέρασε. Πιο συγκεκριμένα, ανέφερε από το Κάιρο τα κάτωθι:

«Οπωσδήποτε θα βοηθήσουμε τον ουκρανικό λαό να απαλλαγεί από το καθεστώς, που είναι απόλυτα αντιλαϊκό και εναντίον της ιστορίας. O ρωσικός και ο ουκρανικός λαός θα ζήσουν μαζί στο μέλλον».

Τα τελευταία 24ωρα, η ρωσική πολιτική ηγεσία κρατά πιο σκληρή στάση σε ό,τι αφορά τον πόλεμο στην Ουκρανία. Την Τετάρτη ο Σεργκέι Λαβρόφ απείλησε ότι θα τεθούν υπό κατοχή και άλλα ουκρανικά εδάφη εκτός της περιοχής του Ντονμπάς, όπου λαμβάνουν χώρα οι εχθροπραξίες το τρέχον χρονικό διάστημα. Αυτό προφανώς σημαίνει ότι το καθεστώς Πούτιν επανέρχεται στην αποπομπή της σημερινής κυβέρνησης του Κιέβου, στην προσάρτηση εδαφών της Ουκρανίας ή και ολόκληρης της χώρας, αλλά και στη ρητορική του αφηγήματος πως «οι Ουκρανοί είναι επίσης Ρώσοι, στην πραγματικότητα δεν υπάρχει ουκρανικό έθνος».

Ωστόσο ο Σεργκέι Λαβρόφ δεν φρόντισε να λύσει μερικές πολύ πραγματικές απορίες για τα πώς τα πράγματα οδηγήθηκαν ως εκεί.

Σχετικά με το Ντονμπάς, η πραγματικότητα λέει ότι στα 24 από τα 31 χρόνια της ανεξαρτησίας της την Ουκρανία κυβέρνησαν ρωσόφωνοι πρόεδροι, με καταγωγή από την περιοχή του Ντονμπάς. Επιπλέον, πριν το ύπατο αξίωμα είχαν πολιτική δραστηριότητα εκεί, μερικοί εξ αυτών και ως διοικητές της περιφέρειας του Ντονέτσκ και του Λουχάνκ. Επίσης, είχαν και την οικονομική υποστήριξη των μεγάλων επιχειρηματιών του Ντονμπάς. Ακόμη, όλες τις νευραλγικές θέσεις του κρατικού οικοδομήματος της Ουκρανίας τις κατείχαν ρωσόφωνοι (διοίκηση στρατού, αστυνομίας, υπηρεσίας πληροφοριών) όχι μόνο το 2014, αλλά από πολλά χρόνια νωρίτερα. Τέλος, σε όλους τους ετήσιους κρατικούς προϋπολογισμούς, το Ντονμπάς λάμβανε το 45% ως 47% του συνολικού ποσού της χώρας (διαβάστε λεπτομέρειες για το Ντονμπάς των περιόδων 1946-2000 και 2001-2013).

Το ερώτημα είναι πώς, μέσα σε μόλις λίγες ημέρες μεταξύ Μαρτίου και Απριλίου του 2014, το ρωσόφωνο μπλοκ έχασε τον επί δεκαετίες έλεγχό του στην περιοχή και βρέθηκε σε τόσο δεινή θέση, ώστε να χρειαστεί να πολεμήσει για την επιβίωσή του;

Είναι και κάτι άλλο που ξεχνά ο Σεργκέι
«Στις πρώτες βουλευτικές εκλογές μετά την ανεξαρτησία, στην περιοχή του Donbas έλαβε χώρα και ένα δημοψήφισμα, που είχε σκοπό να επιλύσει διάφορα θέματα συνταγματικής τάξης (αν τα ρωσικά θα έπρεπε να ανακηρυχθούν επίσημη γλώσσα της Ουκρανίας μαζί με τα ουκρανικά, αν τα ρωσικά θα έπρεπε να είναι η διοικητική γλώσσα στις περιοχές Donetsk και Luhansk, αν η χώρα θα έπρεπε να αποτελείται από ομοσπονδιακά κρατίδια). Σε όλες αυτές τις προτάσεις απάντησε «ναι» το 90% των ψηφοφόρων, όμως πέραν τούτου ουδέν, παρά το γεγονός ότι τα πρώτα χρόνια της ουκρανικής ανεξαρτησίας οι πρόεδροι ήταν ρωσόφωνοι. Ως αντάλλαγμα, κάποια σοβαρά οικονομικά μέτρα έφεραν ανακούφιση στην περιοχή, ενώ καταλάγιασαν τα αιτήματα για αυτονομία (σύμφωνα με τα σοβιετικά απογραφικά αρχεία του 1989, το 45% του πληθυσμού στο Donbas δήλωσε ότι η εθνικότητά του είναι ρωσική)».

Το ερώτημα είναι γιατί ο τότε ρωσόφωνος Ουκρανός πρόεδρος και οι συν αυτώ αγνόησαν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος και δεν προχώρησαν παρακάτω, σεβόμενοι την απόφαση των συμπατριωτών τους; Ίσως να είχαμε ένα βελούδινο διαζύγιο, τύπου Τσεχοσλοβακίας. Μήπως η ρωσική εξωτερική πολιτική τον καιρό εκείνο, δεν ενδιαφερόταν για το Ντονμπάς;

Ό,τι δεν βλέπω, δεν υπάρχει
Ο Σεργκέι Λαβρόφ αναφέρθηκε και σε «απόλυτα αντιλαϊκό καθεστώς», υπονοώντας τη σημερινή κυβέρνηση Ζελένσκι και το διαρκές αφήγημα των Ρώσων περί «ανάγκης αποναζιστικοποίησης» της χώρας.

Ηθοποιός
Καταρχήν, ο Βολόντιμιρ Ζελένσκι έφτασε στο ύπατο αξίωμα με εκλογές (ακολουθείται μια παραλλαγή γαλλικού τύπου στη διεξαγωγή τους και ο πρόεδρος τυπικά παραιτείται από το κόμμα, το οποίο τον εξέλεξε). Ο Βολόντιμιρ Ζελένσκι ήταν ηθοποιός (όπως ο Ρόναλντ Ρίγκαν, για παράδειγμα). Αυτό ήταν κακό μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα, καθώς οι ηθοποιοί αντιμετωπίζονταν πολύ αρνητικά λόγω προκαταλήψεων (τους θεωρούσαν ανώμαλους, τις γυναίκες πόρνες κλπ). Είχαμε μείνει με την εντύπωση πως ο 19ος αιώνας ανήκει στο παρελθόν…

Μαριονέτα
Η υποβόσκουσα φημολογία, που καλλιεργεί η Ρωσία, λέει ότι «τον τοποθέτησαν πρόεδρο οι Αμερικάνοι». Όσοι την υιοθετούν, δείχνουν και πόσο υπολογίζουν τον θεσμό των εκλογών, άρα αντιλαμβανόμαστε και την άποψή τους για τη δημοκρατία. Να τους ρωτήσουμε κι αν, σύμφωνα με τη λογική τους, «όλους τους προηγούμενους προέδρους, που ήταν ρωσόφωνοι εκτός από έναν, τους έβγαλαν οι Ρώσοι»;

Εβραίος
O Boλόντιμιρ Ζελένσκι έχει εβραϊκή καταγωγή, με προγόνους που χάθηκαν στα στρατόπεδα εξόντωσης. Σύμφωνα με το αφήγημα, που δεν είναι και τόσο νεόκοπο, οι Εβραίοι συνεργάζονται με τους Ναζί της Ουκρανίας (με την ευκαιρία, δείτε εδώ τη δράση των Ναζί της Ρωσίας. Θα επανέλθουμε στο θέμα, και για τις δύο αντιμαχόμενες πλευρές). To σενάριο αυτό, το επεξεργάστηκε πρώτη η Berkut. Επρόκειτο για ένα ειδικό αστυνομικό σώμα που ιδρύθηκε το 1992 και υπαγόταν στο υπουργείο Εσωτερικών. Υπό την διαρκή εποπτεία ρωσόφωνων κρατικών στελεχών, γρήγορα εξελίχθηκε σε καταπιεστικό μηχανισμό. Στην ημερησία διάταξη πέρασαν ενέργειες όπως τρομοκρατία, σωματική βία και εκβιασμοί κατά των ουκρανόφωνων πολιτών, καθώς επίσης και εκφοβισμός εναντίον των ψηφοφόρων που δεν επέλεγαν να τους κυβερνήσει ο Yanukovych.

Μετά την φυγή του τελευταίου στη Ρωσία, η Berkut αναγνωρίστηκε ως υπεύθυνη για τις περισσότερες από τις δολοφονίες των διαδηλωτών εκείνων των ημερών. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα στις 25 Φεβρουαρίου ο υπουργός Εσωτερικών της προσωρινής κυβέρνησης να υπογράψει την διάλυσή της. Λίγο πριν το τέλος της Επανάστασης της Αξιοπρέπειας ο δικτυακός τόπος της Berkut ανέβασε μια φωτογραφία, στην οποία απεικονίζονταν μαζί το αστέρι του Δαβίδ και η σβάστικα, υπονοώντας πως οι ναζί και οι Εβραίοι συμμάχησαν εναντίον των ρωσόφωνων της ανατολικής Ουκρανίας. (λεπτομέρειες για τη δράση του Γιανούκεβιτς, την έκπτωσή του μέσω ναζιστικού πραξικοπήματος κατά τους Ρώσους και τα γεγονότα του 2014 μπορείτε να διαβάσετε εδώ).

Το προφανές…
Ο Βολόντιμιρ Ζελένσκι δεν είναι ήρωας, ούτε προδότης, ούτε κοκαϊνομανής. Όσοι προσπαθούν να τον κρίνουν θετικά ή αρνητικά, επί του παρόντος φλυαρούν. Τα γεγονότα είναι ακόμα σε εξέλιξη, όταν κάποτε τελειώσουν όλα θα έρθει και η ώρα της κρίσης. Η σύνεση αυτό επιτάσσει…

«δεν υπάρχει ουκρανικό έθνος»
Η πολιτική της Σοβιετικής Ένωσης για την Ουκρανία πέρασε μέσα σε λίγα χρόνια από τον «εξουκρανισμό» στον «εκρωσισμό». Πιο συγκεκριμένα, στα μέσα της δεκαετίας του ’20 και με ελεύθερη τη λειτουργία της Ορθόδοξης Ουκρανικής Εκκλησίας, επιχειρήθηκε να αποκτήσει η χώρα ένα σταθερό προσδιορισμό με την ανάδειξη μιας ενιαίας ουκρανικής ταυτότητας, που πιστευόταν ασθενική. Όμως, λίγα χρόνια αργότερα διαπιστώθηκε πως οι Ουκρανοί διέθεταν πιο ισχυρή εθνική συνείδηση από όση προέβλεπε το σύστημα. Ο Stalin βρήκε λύση, βαφτίζοντας το πρόβλημα αυτό «αστικό εθνικισμό» και αναγορεύοντάς το σε «εχθρό του σοσιαλισμού». Στη συνέχεια ένας μεγάλος αριθμός Ουκρανών διανοητών, καλλιτεχνών, ποιητών και συγγραφέων εκτελέστηκε με μια σφαίρα στον αυχένα, για να μη συμμετάσχει σε ενδεχόμενη αφύπνιση του έθνους.

«εναντίον της Ιστορίας»
Οι εθνικιστές έμειναν στο απυρόβλητο των διώξεων, αφού το κύριο πεδίο δράσης τους (η δυτική Ουκρανία) βρισκόταν τότε σε πολωνικό έδαφος (το 1945 πέρασε στη Σοβιετική Ένωση, φέρνοντας πλέον σε χρόνια αντιπαράθεση τον Κόκκινο Στρατό με τους υπερεθνικιστές). Έτσι, οι εθνικιστές έμειναν οι αποκλειστικοί εκφραστές του αντάρτικου για την ανεξαρτησία και αναγορεύτηκαν ήρωες, από ένα ποσοστό δυτικο-ουκρανών που δεν ξεπερνά το 10% επί του συνολικού πληθυσμού.

Αυτά όλα όμως είναι Ιστορία, έχουν περάσει πολλές δεκαετίες από τότε (πολύ περισσότερα στοιχεία θα βρείτε ανατρέχοντας στην περίοδο από το 1917 μέχρι το 1945, αλλά και στη δράση του Στέπαν Μπαντέρα και των αντάρτικων κινημάτων της εποχής). Τα θέματα αυτά θα έπρεπε να είναι αντικείμενο μελέτης από τους ιστορικούς, όχι να βρίσκονται στην επικαιρότητα, επειδή η επίκλησή τους την παραμορφώνει.

Όμως δεν είναι έτσι για τον Σεργκέι Λαβρόφ, που επικαλείται αυτό το παρελθόν για να δώσει μια επιπλέον δικαιολογία στην ειδική στρατιωτική επιχείρηση του 2022. Κι έτσι το ξεχυλώνει, φτάνοντάς το μέχρι τις ημέρες μας. Δείχνει απίθανο να μην είναι ενημερωμένος γι αυτά τα συγκεκριμένα γεγονότα, άρα γνωρίζει και τους λόγους που τα παρουσιάζει όπως βολεύει τον ίδιο και το καθεστώς που υπηρετεί.

Συμπέρασμα
Το βιολί του Σεργκέι Λαβρόφ χρήζει εκτεταμένης ανακατασκευής, προκειμένου να αποδώσει τα δέοντα.