Τις τελευταίες δεκαετίες σίγουρα έχουμε κάνει κάποια πράγματα καλά. Το προσδόκιμο επιβίωσης έχει ανέβει πολύ, τα παιδιά μας είναι πιο υγιή και δυνατά πάρα ποτέ (αν εξαιρέσουμε την παχυσαρκία στην Ελλάδα) και η παιδική θνησιμότητα έχει μειωθεί σημαντικά.
Ωστόσο νέα ερωτήματα ανακύπτουν σχετικά με την βιομηχανική επεξεργασία των τροφών. Νέα πρόσθετα μπαίνουν στις τροφές, χρώματα γεύσεις και μυρωδιές. Τις τελευταίες δεκαετίες σχεδόν δέκα χιλιάδες χημικές ουσίες επιτρέπεται να προστίθενται στις τροφές ή στις συσκευασίες τους.
Έτσι η Αμερικανική παιδιατρική Ακαδημία (AAP)δημοσίευσε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό Pediatrics την επίσημη πολιτική της αλλά και τον προβληματισμό της σχετικά με αυτές τις ουσίες.
Ο Dr Leonardo Trasante πρόεδρος της επιτροπής της AAP που ερευνά το θέμα ισχυρίζεται πως πολλά πρόσθετα τροφίμων δεν έχουν ελεγχθεί καθόλου ή έχουν ελεγχθεί με παλιές αντιλήψεις για το τι είναι ασφαλές ή όχι. Πιθανώς, μερικά να επηρεάζουν το ενδοκρινικό σύστημα των παιδιών ή ακόμα και την ανάπτυξη του εγκεφάλου τους, όπως αναφέρει σε σχετική τεχνική έκθεση . Τονίζει μάλιστα πως ο χαρακτηρισμός τους ως ασφαλή είναι απαρχαιωμένος καθώς νέα δεδομένα εισάγονται συνεχώς.
Στην τεχνική αναφορά της AAP υπάρχουν ανησυχίες για ενδοκρινικές διαταραχές, παχυσαρκία, ανοσοκαταστολή, καρδιοτοξικότητα, μειωμένο βάρος γέννησης και άλλα.
Έτσι οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου κυρίως για τις παρακάτω έξι κατηγορίες προσθέτων με βάση τα νέα δεδομένα.
–Διφσφαινόλες : χρησιμοποιούνται σε πλαστικά κουτιά τροφών καθώς και κουτιά αναψυκτικών και φαίνεται να είναι υπεύθυνες για ενδοκρινικές και νευροαναπτυξιακές διαταραχές, αλλαγή του χρόνου ήβης, μειωμένη γονιμότητα καθώς και νευρολογικές και ανοσολογικές διαταραχές .
–Φθαλικές ενώσεις : είναι στοιχεία των πλαστικών μεμβρανών και πλαστικών σωληνοειδών συσκευασιών τροφίμων και έχουν ενοχοποιηθει για ενδοκρινικές δυσλειτουργιες και παχυσαρκία. Επίσης υπάρχει ισχυρή βιβλιογραφία που δείχνει επίδραση στη σεξουαλική ανδρική ανάπτυξη, επιρροή στην δράση της ινσουλίνης και καρδιοαγγειακές νόσους.
–Υπερφθοροαλκύλια(PFCs):Αυτά τα χημικά χρησιμοποιούνται εκτενώς στην κατασκευή λαδόχαρτου και χαρτονένιων κιβωτίων. Ενοχοποιούνται μεταξύ άλλων για ανοσοκαταστολή, παχυσαρκία, νευροαναπτυξιακές διαταραχές, θυρεοειδικές διαταραχές.
– Υπερχλωρικό:προστίθεται πολύ συχνά σε πλαστικές συσκευασίες για να ελέγχει τον στατικό ηλεκτρισμό. Μεταξύ άλλων φαίνεται πως ευθύνεται για συγγενή υποθυρεοειδισμό. Μεγάλη προσοχή συστήνεται στην έκθεση των εγγύων γυναικών σε αυτό.
–Νιτρικά και νιτρώδη : Αυτά προστίθενται απευθείας στις τροφές ως συντηρητικά και ενισχυτικά χρώματος σε επεξεργασμενα κρέατα, ψάρια αλλαντικά, τυριά. Υπάρχει ανησυχία για τον συσχετισμό τους με θυρεοειδική δυσλειτουργία, καρκίνους του νευρικού και του γαστρεντερικού και μεθαιμοσφαιριναιμία. Έχουν ήδη ταξινομηθεί ως «πιθανώς» καρκινογόνα.
–Τεχνητές τροφικές χρωστικές : Συχνά προστίθενται σε παιδικές τροφές ή χυμούς και σύμφωνα με κάποιες μελέτες έχουν ενοχοποιηθεί για σύνδρομο υπερκινητικοτητας και ελλειματικής προσοχής. Οι συγγραφείς ισχυρίζονται πως αυτές οι ουσίες χρειάζονται προσεκτική επανεκτίμηση.
Για αυτό ως γενική οδηγία και έως ότου ξεκαθαριστεί το ζήτημα με τις ανωτέρω ενώσεις, αρχικά προτείνεται να προτιμώνται τα φρέσκα φρούτα, και λαχανικά καθώς και τα φρέσκα γεύματα και όχι τα αλλαντικά ή γενικά τα βαριά επεξεργασμένα τρόφιμα που περιέχονται σε πλαστικές συσκευασίες οι οποίες θερμαίνονται σε φούρνο μικροκυμάτων διότι έτσι μπορεί να περάσουν βλαβερές ουσίες από την συσκευασία στην τροφή. Συστήνεται επίσης, να αποφεύγεται η θέρμανση γάλακτος, ξένου ή μητρικού, σε πλαστικά μπουκάλια. Τα παραπάνω, παιδιά ισχύουν για εκυμονούσες και παιδιά. Επίσης προτείνεται να μην μπαίνουν τα πλαστικά σκεύη στο πλυντήριο πιάτων.
Οι γονείς, επίσης, καλό είναι να αποφεύγουν συγκεκριμένες πλαστικές συσκευασίες κοιτώντας στον πυθμένα αυτών και συγκεκριμένα πλαστικά με κωδικούς ανακύκλωσης 3 (φθαλικες ενώσεις ), 6 (στυρενια) και 7 (διφσφαινόλες).
Θα πρέπει να χρησιμοποιούνται, εφόσον είναι δυνατό, γυάλινες ή ανοξείδωτες μεταλλικές συσκευασίες.
Και βέβαια η πολιτική ηγεσία αλλά και οι οργανισμοί ελέγχου τροφίμων και ποτών πρέπει σύντομα να προβούν σε μεγαλύτερες και εγκυρότερες έρευνες γύρω από τις ανωτέρω χημικές ουσίες και μέχρι τότε σε ρυθμιστικούς κανονισμούς.
