CAN DÜNDAR
Μας συνέλαβαν!
Μια μαρτυρία από τη φυλακή
μτφρ.: Μιχάλης Μακρόπουλος
εκδ. Κριτική, σελ. 320
«Ο Can Dündar και ο Erdem Gül πρέπει να τιμωρηθούν, έτσι που να πονέσει […] Αυτοί που έγραψαν και δημοσίευσαν αυτό το άρθρο θα πληρώσουν ακριβά. Δεν θα τους αφήσω να γλιτώσουν έτσι», δήλωνε ο Ερντογάν σε τηλεοπτική συνέντευξη την άνοιξη του 2015. Εκείνο τον Μάιο η τουρκική εφημερίδα «Τζουμχουριέτ» είχε κυκλοφορήσει με τον πρωτοσέλιδο τίτλο «Αυτά είναι τα όπλα που ο Ερντογάν λέει πως δεν υπάρχουν», φιλοξενώντας στις εσωτερικές σελίδες φωτογραφικό υλικό και βιντεοσκοπημένο στην ιστοσελίδα της: Στις 19 Ιανουαρίου 2014 φορτηγά των μυστικών υπηρεσιών της Τουρκίας (ΜΙΤ) μετέφεραν όπλα προς τους ισλαμιστές της Συρίας.
Ολες φαίνονται παράλογες αλλά η τελευταία, που τους θεωρεί γκιουλενιστές, ξεφεύγει από κάθε όριο: Η «Τζουμχουριέτ» ήταν η εφημερίδα που για χρόνια κατηγορούσε το σύστημα των γκιουλενιστών και τη συνεργασία του Ερντογάν μαζί τους! Συνεργασία με στόχο την άλωση του κοσμικού κράτους.
Παγκόσμια προσοχή
Περίπου 350 συνάδελφοι δημοσιογράφοι, πολιτικοί, ακτιβιστές υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων επισκέπτονται τον Dündar στη διάρκεια αυτής της τρίμηνης φυλάκισης. Γράφει και δημοσιεύει στο Der Spiegel στη Γερμανία, στον Guardian στην Αγγλία, στη Le Monde στη Γαλλία, στη Washington Post στην Αμερική. Με τις διαδικασίες που ακολούθησε ο Ερντογάν φαίνεται πως η υπόθεση των όπλων και αυτή καθαυτή του Dündar προκάλεσε ιδιαίτερα μεγαλύτερη προσοχή απ’ όση θα είχε εάν τα δύο στελέχη της εφημερίδας δεν είχαν φυλακιστεί. Ο Dündar γράφει το βιβλίο-ημερολόγιο φυλακής σε μικρά σημειωματάρια με μολύβι, αφού υπολογιστές και γραφομηχανές απαγορεύονται.
Αποφυλακίζονται στις 26 Φεβρουαρίου 2016, οπότε και ο Ερντογάν δεν είχε ακόμη τον απόλυτο έλεγχο της Δικαιοσύνης, τον οποίο κατάφερε να επιβάλει μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου της ίδιας χρονιάς, απολύοντας δικαστικούς λειτουργούς και δημοσίους υπαλλήλους με την κατηγορία ότι υπηρετούσαν τα συμφέροντα της «τρομοκρατικής οργάνωσης Γκιουλέν». Ο συγγραφέας αποφασίζει την αυτοεξορία του στη Γερμανία, ενώ ο συνάδελφός του παραμένει στην Τουρκία.
Στο βίντεο η απόπειρα δολοφονίας του δημοσιογράφου έξω από τα δικαστήρια
Αν και το βιβλίο έχει ενδιαφέρον από κάθε πλευρά, η άποψη του συγγραφέα για τη στάση της Ευρώπης είναι ιδιαίτερα σημαντική, κυρίως για όποιον θέλει να καταλάβει τι σημαίνει σε προσωπικό και συλλογικό επίπεδο η υπεράσπιση του κοσμικού χαρακτήρα του κράτους – και όχι μόνο στη γείτονα: «Η Ευρώπη μας εγκατέλειψε», δηλώνει με πικρία σε συνέντευξη που παραχώρησε στη συνάδελφο Τέτα Παπαδοπούλου και η οποία αναδημοσιεύεται στο τέλος του βιβλίου.
«Ολοι φοβούνται»
«Δεν κάνουν τίποτα. Σχεδόν ούτε καν κριτική σε όσα συμβαίνουν στην Τουρκία μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα πέρυσι. Ο Ερντογάν με πρόσχημα το πραξικόπημα σαρώνει τα πάντα. Εκκαθαρίσεις. Διώξεις. Συλλήψεις. Δεκάδες χιλιάδες απολύσεις – δικαστικοί, πανεπιστημιακοί, δημόσιοι υπάλληλοι, αστυνομικοί, στρατιωτικοί, δημοσιογράφοι. Κλίμα τρόμου. Ολοι φοβούνται […] Εχω ζήσει ο ίδιος κάποια από τα πραξικοπήματα στην Τουρκία. Ομως αυτό που ακολούθησε τη 15η Ιουλίου 2016 είναι πρωτοφανές.
Η αγριότητα της καταστολής δεν έχει το όμοιό της. Πρόκειται για το μεγαλύτερο κυνήγι μαγισσών στην Ιστορία της σύγχρονης Τουρκίας. Ο Ερντογάν εκβίασε την Ευρώπη απειλώντας την με τους πρόσφυγες. Ο εκβιασμός του ήταν πολύ αποτελεσματικός. Ετσι, εξαγόρασε τη σιωπή της […] Η συμφωνία είναι: ο Ερντογάν να κρατήσει τους πρόσφυγες στο εσωτερικό της χώρας. Μεγάλη απογοήτευση για μας να βλέπουμε ότι στον αγώνα μας –αγώνα για δημοκρατία– η Ευρώπη δεν στάθηκε στο πλευρό μας».
Εκατόν πενήντα (150) δημοσιογράφοι βρίσκονται αυτή τη στιγμή στις φυλακές της Τουρκίας. Ο Can Dündar έχει βρει καταφύγιο στη Γερμανία, ενώ η γυναίκα του παραμένει εγκλωβισμένη, αφού το διαβατήριό της βρίσκεται σε κάποιο συρτάρι των τουρκικών αρχών.
Update (πηγή: http://www.naftemporiki.gr/story/1261048/tourkia-ksekina-i-diki-ton-dimosiografon-tis-cumhuriyet):
Ξεκινά στην Κωνσταντινούπολη η δίκη πολλών δημοσιογράφων της αντιπολιτευόμενης εφημερίδας της Τουρκίας Cumhuriyet.
Για τους υπέρμαχους των ανθρώπινων δικαιωμάτων αυτή η υπόθεση αποτελεί σύμβολο του πλήγματος στις ελευθερίες, που παρατηρείται στην Τουρκία μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του περσινού Ιουλίου, έπειτα από το οποίο ακολούθησαν μαζικές διώξεις φιλοκούρδων βουλευτών, δημοσιογράφων επικριτικών προς τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ακόμη και μελών μη κυβερνητικών οργανώσεων.
Η δίκη ξεκινά μετά την όξυνση την προηγούμενη εβδομάδα των σχέσεων μεταξύ της Τουρκίας και πολλών ευρωπαϊκών χωρών, κυρίως της Γερμανίας, λόγω της σύλληψης πολλών υπέρμαχων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ανάμεσά τους και της διευθύντριας της Διεθνούς Αμνηστίας στην Τουρκία και ενός Γερμανού ακτιβιστή.
Συνολικά 17 δημοσιογράφοι, διευθυντικά στελέχη και συνεργάτες νυν ή πρώην της Cumhuriyet, μιας εφημερίδας που ιδρύθηκε το 1924, κατηγορούνται μεταξύ άλλων ότι υποστήριξαν διάφορες «ένοπλες τρομοκρατικές οργανώσεις». Αν κριθούν ένοχοι, κινδυνεύουν με έως και 43 χρόνια κάθειρξη.
Η Cumhuriyet (Δημοκρατία), μια από τις πιο παλιές τουρκικές εφημερίδες, η οποία έχει αποκτήσει τη φήμη ότι κάνει πολλές αποκαλύψεις που φέρνουν σε δύσκολη θέση τις κυβερνήσεις, καταγγέλλει ότι πρόκειται για πολιτική δίκη με στόχο να παταχθεί ένα από τα τελευταία ανεξάρτητα μέσα της χώρας.
«Η δίκη της Cumhuriyet είναι η δίκη της δημοσιογραφίας στην Τουρκία», δήλωσε ο Κριστόφ Ντελουάρ γενικός γραμματέας των Δημοσιογράφων χωρίς Σύνορα (RSF). «Δημοσιογράφοι αντιμετωπίζονται σαν τρομοκράτες επειδή έκαναν τη δουλειά τους», κατήγγειλε.
Κάποια από τα μεγαλύτερα ονόματα της τουρκικής δημοσιογραφίας θα βρεθούν ενώπιον του δικαστηρίου, μεταξύ αυτών ο αρθογράφος Καντρί Γκιουρσέλ, ο Αχμέτ Σικ και ο σκιτσιογράφος Μούσα Κατρ. Επίσης ο πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της εφημερίδας Ακίν Αταλάι και ο διευθυντής σύνταξης Μουράτ Σαμπουντσού.
Μετά τη σύλληψη των δημοσιογράφων της, η εφημερίδα αφήνει κενό το κομμάτι της σελίδας όπου θα έπρεπε να φιλοξενούνται τα άρθρα τους.
Ο Τσαν Ντουντάρ, επίσης ένας από τους κατηγορούμενους, θα δικαστεί ερήμην, καθώς βρίσκεται στη Γερμανία. Το 2014 είχε προκαλέσει την οργή του Ερντογάν όταν σε άρθρο του είχε καταγγείλει ότι η Άγκυρα δίνει όπλα στους ισλαμιστές στη Συρία.
Σύμφωνα με τον ιστότοπο P24, που ειδικεύεται στην ελευθερία του Τύπου, 167 δημοσιογράφοι κρατούνται στην Τουρκία, οι περισσότεροι από τους οποίους στο πλαίσιο της κατάστασης έκτακτης ανάγκης που κηρύχθηκε μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα.
