Μία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ιστορία εκτυλίχθηκε ατές τις ημέρες με πρωταγωνιστή τον επικεφαλής της ομάδας ερευνητικής δημοσιογραφίας Bellingcat Χρίστο Γκρόζεφ.
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Το 2018 ξέσπασε στην Αυστρία ένα μεγάλο σκάνδαλο. Δύο, τουλάχιστον, ανώτατα στελέχη της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας προστασίας του Συντάγματος και του πολέμου κατά της τρομοκρατίας (η οποία διαλύθηκε το 2021), ήταν κατά πάσα πιθανότητα διπλοί πράκτορες και δούλευαν για λογαριασμό της ρωσικής κατασκοπίας.
Ο πρώτος ήταν ο Μάρτιν Βάις, τμηματάρχης, ο οποίος κατάφερε να φύγει από την Αυστρία και σήμερα πιστεύεται πως βρίσκεται σε κάποια αραβική χώρα της Μέσης Ανατολής. Ο δεύτερος ήταν ο Εγκίστο Οτ, ο οποίος συνελήφθη και αυτή τη στιγμή βρίσκεται προφυλακισμένος. Σύμφωνα με δημοσιεύματα του αυστριακού Τύπου, αμφότεροι συνεργάζονταν με το ανώτατο στελέχος της γερμανικής Wirecard, η οποία έχει χρεοκοπήσει, τον Γιαν Μαρσάλεκ, για τον οποίο πιστεύεται πως έχει βρει καταφύγιο στην Ρωσία.
Σύμφωνα με την γερμανική εφημερίδα Handelsblatt, η Ρωσική Στρατιωτική Κατασκοπία (GRU) βοήθησε τον Μαρσάλεκ να ξεφύγει από τις διωκτικές αρχές και μετά από ένα περιπετειώδες ταξίδι με σταθμούς και στην Ελλάδα (Σαντορίνη) να βρεθεί στην ευρύτερη περιφέρεια της Μόσχας. Ο ίδιος ο επιχειρηματίας, σε προσωπικές του συζητήσεις με φίλους, είχε κατ’ επανάληψη αναφερθεί στις σχέσεις που είχε με την GRU.
Φωτογραφίες από τα πολλά διαβατήρια του Μαρσάλεκ
Το περιοδικό Der Spiegel, από κοινού με τις ομάδες ερευνητικής δημοσιογραφίας The Insider, Bellingcat και του ομίλου MacClatchy, ερευνώντας την υπόθεση κατέληξαν στο πρόσωπο του Ρώσου πολίτη Αντρέι Τσουπρίγκιν, ο οποίος αν και υψηλόβαθμος αξιωματικός της GRU ήταν σύμβουλος του Μαρσάλεκ, κατά την εκτίμηση δυτικών μυστικών υπηρεσιών.
Όπως έγραψε και το ειδησεογραφικό πρακτορείο Bloomberg, η Γερμανική Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Δίωξης Εγκλήματος (ΒΚΑ), είχε ενημερώσει τη Βιέννη πως δύο αυστριακοί πράκτορες μετέφεραν στη Μόσχα εμπιστευτικές πληροφορίες. Ένας από αυτούς ήταν ο Εγκίστο Οτ, με τον ίδιο να το αρνείται κατά τη διάρκεια της ανάκρισης.
Φέτος τον Φεβρουάριο, η Εισαγγελία της Βιέννης, κάλεσε τον Χρίστο Γκρόζεφ, σύμφωνα με το αντίγραφο της κλήτευσης που δημοσίευσε η ιστοσελίδα ερευνητικής δημοσιογραφίας «Agenstvo».
Προσερχόμενος ο δημοσιογράφος στην Εισαγγελία της αυστριακής πρωτεύουσας, πληροφορήθηκε πως ο Μάρτιν Βάις και ο Εγκίστο Οτ, συγκέντρωναν πληροφορίες για τον ίδιο, για λογαριασμό κάποιων «φίλων».
Ο ίδιος ο Γκρόζεφ δήλωσε στο «Agenstvo», πως οι αυστριακοί αστυνομικοί του έδειξαν το περιεχόμενο της συζήτησης μέσω μηνυμάτων σε messenger, όπου ο φερόμενος ως Οτ συζητούσε με τον φερόμενο συνάδελφό του Βάις.
Η πρώτη συζήτηση έγινε αμέσως μετά τη δημοσίευση τον Δεκέμβριο του 2020 από την ομάδα Bellingcat, της έρευνας σχετικά με τη δηλητηρίαση του Αλεξέι Ναβάλνι. Στη συζήτηση αυτή, ο Βάις έδινε διαταγή στον Οτ να βρει όλα όσα είναι γνωστά για τον Γκρόζεφ στην Ευρώπη. Ο Οτ, με τη σειρά του, του ζητάει να μάθει τις αιτίες αυτής της αποστολής. Ο προϊστάμενος του του απαντά: «Κάνει κακό στην υπόθεσή μας, δρα ενάντια στα συμφέροντα των φίλων μας και μάλιστα έχει στρατολογήσει μερικούς αυστριακούς δημοσιογράφους για να δρουν και αυτοί εναντίον των φίλων μας». Κάποια στιγμή ο Βάις γράφει στον συνάδελφο του: «Ο Γκρόζεφ, είναι πρώην συνεργάτης της CIA, είναι πολύ επικίνδυνος».
Μια άλλη «συζήτηση» που είχαν στα χέρια τους τα στελέχη της αυστριακής Εισαγγελίας, χρονολογείται ένα χρόνο πριν, αμέσως μετά τη δημοσίευση από την ομάδα Bellingcat της έρευνας σχετικά με την ανάμειξη των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών στη δολοφονία του Τσετσένου Ζελιμάχ Χανγκοσβίλι στο Βερολίνο.
Επειδή το κείμενο που δημοσιεύτηκε τότε δεν είχε την υπογραφή του Χρίστο Γκρόζεφ, ο δημοσιογράφος εικάζει πως αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο ο Οτ δεν γνώριζε τίνος την έρευνα συζητάει. Στην εν λόγω διαδικτυακή συζήτηση ο Οτ έστειλε δύο αρχεία, δύο κείμενα, στα οποία εξέθετε την άποψή του για τις έρευνες της ομάδας Bellingcat. Στο πρώτο έγγραφο υπήρχε ανάλυση των λαθών που έκαναν οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες στη δολοφονία του Χαγκοσβίλι και στο δεύτερο, κατέθετε προτάσεις για την καλύτερη διεξαγωγή παρόμοιων επιχειρήσεων. Μεταξύ άλλων, πρότεινε τη δημιουργία καλύτερων ιστοριών κάλυψης και ότι μαζί με τα απαραίτητα έγγραφα όπως διαβατήρια, κάρτες επιβίβασης, πιστωτικές κάρτες κ.λπ, τέτοιες επιχειρήσεις δεν πρέπει να γίνονται στην Γερμανία, μα στην Ιταλία κ.ά.
Ο ίδιος ο Χρίστο Γκρόζεφ, δεν έχει λάβει περαιτέρω ενημέρωση για την εξέλιξη της υπόθεσης. Ωστόσο, η αυστριακή αστυνομία τον έχει θέσει υπό στην προστασία της ως μάρτυρα στην υπόθεση της δολοφονίας του Χανγκοσβίλι.
Αναρωτιέται, πάντως, κανείς, στην μικρή αυτή γωνιά της Βαλκανικής χερσονήσου, πέραν των γνωστών Ρώσων πρακτόρων που απελαύνονται κατά καιρούς, υπάρχουν, άραγε, συνεργάτες τους στις ελληνικές μυστικές υπηρεσίες; Μάλλον δεν θα το μάθουμε ποτέ.
