Για πρώτη φορά από τότε που η βρετανική ψηφοφορία για το Brexit σόκαρε τον κόσμο, οι δημοσκοπήσεις είναι πίσω στις «καλές εποχές». Χάρη στους Γάλλους.
Οι Γάλλοι ειδικοί των δημοσκοπήσεων μπόρεσαν να διαχειριστούν αυτό που οι συνάδελφοι τους στη Βρετανία και τις ΗΠΑ δεν κατάφεραν να κάνουν τους τελευταίους μήνες, “πέφτοντας μέσα” στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών της προηγούμενης Κυριακής.
Απέδωσαν την επιτυχία τους στην καλύτερη δημογραφική μοντελοποίηση, ιδίως στους ψηφοφόρους που ψήφιζαν για πρώτη φορά, τους ηλικιωμένους, τους λιγότερο μορφωμένους και τους ψηφοφόρους των αγροτικών περιοχών. Η κακή κάλυψη του διαδικτύου είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους οι ομάδες αυτές τείνουν να μην μπαίνουν στις οθόνες ραντάρ των δημοσκόπων. Επίσης, έπεσαν μέσα στα ποσοστά αποχής, εκτιμώντας σωστά ότι θα ήταν χαμηλότερα από ό, τι στις προηγούμενες εκλογές.
“Είδαμε ότι υπήρχαν κατηγορίες ψηφοφόρων που τείνουν να μην απαντούν στις ερωτήσεις των δημοσκόπων: η ηλικιακή κατηγορία 18-24 ετών, οι ηλικιωμένοι άνω των 75 ετών, οι κάτοικοι της υπαίθρου, οι ψηφοφόροι με χαμηλότερο εισόδημα”, δήλωσε ο Jean-Daniel Lévy, επικεφαλής των δημοσκοπήσεων στο Harris Interactive , του οποίου οι προβλέψεις ήταν εντός μιας ποσοστιαίας μονάδας του τελικού αποτελέσματος για τους τέσσερις πρώτους υποψηφίους. “Αντισταθμίσαμε στατιστικά για τέτοιες αντιδράσεις σε ομάδες όπου ήταν γνωστό ότι θα είχαμε λιγότερες απαντήσεις”.
Η επόμενη δοκιμασία είναι αύριο στο δεύτερο γύρο. Η πρόκληση είναι να μελετηθούν τα ποσοστά αποχής: πόσοι υποστηρικτές του συντηρητικού François Fillon και του αριστερού υποψηφίου Jean-Luc Mélenchon – που κέρδισαν από κοινού σχεδόν το 40% των ψήφων στον πρώτο γύρο – θα μείνουν στο σπίτι ή θα επιλέξουν στη δεύτερη ψηφοφορία τον Emmanuel Macron ή την Marine Le Pen.
Ιστορικό
Την Παρασκευή, την τελευταία μέρα που οι δημοσκοπήσεις θα μπορούσαν να δημοσιευθούν νόμιμα, κατά μέσο όρο οι μεγάλες δημοσκοπήσεις έδωσαν το ακόλουθο αποτέλεσμα: Macron με 23-24%, Le Pen με 22-23%, Fillon με 19-21% και Melenchon μεταξύ 18 και 19.5 τοις εκατό. Το τελικό αποτέλεσμα από το υπουργείο εσωτερικών της Γαλλίας έδωσε στη Macron 24,01% των ψήφων, Le Pen 21,3 %, Fillon 20,01 % και Melenchon 19,58 %.
Οι υπεύθυνοι των δημοσκοπήσεων γιόρτασαν το αποτέλεσμα της εργασίας τους με σαμπάνια στα γραφεία των οργανισμών, σύμφωνα με μια πηγή σε μεγάλη εταιρεία. Οι σχολιαστές των εκλογών υποστήριξαν ότι ο πραγματικός νικητής της εκλογής δεν ήταν ο Macron ή η Le Pen αλλά οι ειδικοί των δημοσκοπήσεων. “Οι Αμερικανοί και οι Βρετανοί θα πρέπει τώρα να στραφούν στους γάλλους δημοσκόπους, οι οποίοι είναι οι νικητές του πρώτου γύρου”, δήλωσε ο Bernard Pivot, Γάλλος διανοούμενος, στο Twitter.
Δεν ήταν πάντα έτσι
Το στρατόπεδο του Fillon έδειξε περιφρόνηση στις δημοσκοπήσεις, επισημαίνοντας ότι η εύκολη επικράτηση του στις προκριματικές του κόμματός του είχε περάσει απαρατήρητη. Οι υποστηρικτές του μοιράστηκαν μελέτες που έδειξαν ότι ο Fillon θα κέρδιζε τον πρώτο γύρο με βάση τον αριθμό των αναφορών που συγκέντρωσε στα κοινωνικά μέσα δικτύωσης. Ο υπεύθυνος για τα μέσα μαζικής ενημέρωσης της Γαλλίας κατηγόρησε τον Σπούτνικ της Ρωσίας για την παρουσίαση μιας έρευνας που εκπόνησε η εταιρεία Βrand Analytics με έδρα τη Μόσχα, ως «δημοσκόπηση» η οποία όμως δεν διεξήχθη σύμφωνα με τις διεθνείς πρακτικές των δημοσκοπήσεων.
Οι γάλλοι ερευνητές μελέτησαν τα λάθη που έγιναν στις εκλογές του 2016 στις ΗΠΑ, όπου η στήριξη για τον Donald Trump είχε υποτιμηθεί σε πολλές πολιτείες, όπως δήλωσε ο Jocelyn Evans του Πανεπιστημίου του Λιντς.
“Στις εκλογές στις ΗΠΑ, η συντηρητική ψήφος υποτιμήθηκε φοβερά”, δήλωσε ο Evans. “Ενώ οι δημοσκοπήσεις έπεσαν μέσα στον απόλυτο αριθμό των ψήφων, δεν κατάφεραν να καλύψουν την υποστήριξη για τον Trump σε περιοχές που ενδεχομένως είχαν κακή κάλυψη στο διαδίκτυο ή όπου πολλοί άνθρωποι φαινόταν να είναι αναποφάσιστοι”.
Βρετανικά μαθήματα
Η δημοσκόπηση για δημοψήφισμα του Brexit είχε το πρόβλημα της ανακριβούς εκτίμησης της προσέλευσης σε ορισμένες περιοχές υπέρ της Εξόδου. Οι δημοσκοπήσεις δεν προέβλεψαν την συμμετοχή των λιγότερο μορφωμένων τμημάτων του πληθυσμού. Οι λανθασμένες προβλέψεις τους για μια νίκη του Remain ήρθαν μετά από μια σοβαρά εσφαλμένη ερμηνεία των προθέσεων ψήφου πριν από τις γενικές εκλογές του 2015, όταν έδειξαν ότι θα ήταν μια σκληρή μάχη ανάμεσα στο Εργατικό Κόμμα και τους Συντηρητικούς, που εν τέλει ήταν μια σαφής και καθαρή νίκη για τους Συντηρητικούς.
Ανακεφαλαιώνοντας, ο διευθυντής έρευνας του YouGov Anthony Wells έγραψε σε ένα blog για την Research Live αυτή την εβδομάδα ότι όσοι συμμετείχαν στην ψηφοφορία ήταν “πολύ αφοσιωμένοι, πολύ μορφωμένοι και ενδιαφέρονται πολύ για την πολιτική”.
Μαθαίνοντας από αυτά τα παθήματα, ορισμένες εταιρείες δημοσκοπήσεων έχουν επικεντρωθεί στη βελτίωση των δειγμάτων τους, ενώ άλλοι έχουν αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο καθορίζουν το κατά πως οι ερωτηθέντες θα ψηφίσουν, έγραψε ο Wells.
“Οι γαλλικές εκλογές υπενθυμίζουν σε όλους ότι οι δημοσκοπήσεις μπορούν να κάνουν τα πράγματα σωστά”, δήλωσε ο Matthew Goodwin, καθηγητής πολιτικής και διεθνών σχέσεων στο Πανεπιστήμιο του Kent και ανώτερος συνεργάτης στο Chatham House. “Πρέπει όλοι να τους αντιμετωπίσουμε με τον μεγαλύτερο σεβασμό!”
Λάθη
Οι γάλλοι δημοσκόποι δεν είναι τέλειοι. Κατά τη διάρκεια τόσο των προκριματικών εκλογών των Ρεπουμπλικανών όσο και των Σοσιαλιστών δεν κατάφεραν να προβλέψουν ότι ο Benoît Hamon θα νικήσει τον πρώην πρωθυπουργό Μανουέλ Βαλς ή την άνοδο του Fillon μέχρι την τελευταία στιγμή.
Τα λάθη, δήλωσε ο Lévy, ήταν επειδή ο αριθμός των ψηφοφόρων ήταν μικρός και δύσκολο να καθοριστεί. Μεταξύ 2 και 4 εκατομμυρίων ατόμων αναμενόταν να ψηφίσουν σε κάθε προκριματική εκλογή. Οι δημοσκόποι δεν θα μπορούσαν να επικεντρωθούν μόνο σε συντηρητικούς ή αριστερούς ψηφοφόρους, διότι τα προκριματικά ήταν ανοιχτά σε όλους και ήταν δυνατόν να ψηφίσουν μέλη αντιπάλων κομμάτων.
Προχωρώντας προς τις προεδρικές εκλογές, ο Lévy δήλωσε ότι οι δημοσκόποι εξασφάλισαν ότι η μεθοδολογική τους προσέγγιση ήταν περισσότερο ενημερωμένη. Για να αντισταθμιστεί το γεγονός ότι ορισμένες ομάδες είναι λιγότερο πιθανό να μετείχαν σε διαδικτυακές έρευνες, ορισμένες δημοσκοπήσεις προσέγγισαν πρώτα τους δυνητικούς συμμετέχοντες μέσω τηλεφώνου. Οι έρευνες γίνονταν ακόμα online, αλλά η αρχική επαφή έπειθε τον συμμετέχοντα να συμπληρώσει μια ηλεκτρονική δημοσκόπηση στην συνέχεια, δήλωσε ο Evans.
Ο Lévy δήλωσε ότι οι προσπάθειες για τη συλλογή απόψεων σε πληθυσμούς με χαμηλή κάλυψη στο διαδίκτυο παρουσίασαν προβλήματα: “Στις Ηνωμένες Πολιτείες, μερικές από τις πιο επιτυχημένες δημοσκοπήσεις έγιναν με την παράδοση iPads σε ψηφοφόρους που δεν είχαν Διαδίκτυο ή ήταν λιγότερο πιθανό να συνδεθούν”, δήλωσε. “Αλλά τότε υπήρχε ο κίνδυνος μια ομάδα ψηφοφόρων που θα είχε μεγαλύτερη πρόσβαση στις πολιτικές ειδήσεις να επηρεαστεί και έτσι το δείγμα να μην είναι αντιπροσωπευτικό.
Άλλες δημοσκοπήσεις θεώρησαν ότι είχαν ελάχιστες πιθανότητες να εντοπίσουν αρκετούς ψηφοφόρους με χαμηλή εκπροσώπηση, γι ‘αυτό τους αποζημίωναν στατιστικά. “Εκεί που γνωρίζαμε ότι θα παίρναμε λιγότερη ανατροφοδότηση από τους ψηφοφόρους, ιδιαίτερα μεταξύ των πολύ μικρών ή των ηλικιωμένων, εμείς τροποποιήσαμε τα μοντέλα μας αναλόγως”, δήλωσε ο Lévy.
Πρόσθεσε: “Οι νέοι ηλικίας 18-24 συχνά δεν ενδιαφέρονται να απαντήσουν σε δημοσκοπήσεις, ενώ οι ηλικιωμένοι παρενοχλούνται τηλεφωνικά από τους τηλεπωλητές, οπότε δεν θέλουν να συμμετάσχουν. Έπρεπε να λάβουμε υπόψη αυτούς τους παράγοντες. “
Μια άλλη νίκη για τους Γάλλους δημοσκόπους ήταν η ικανότητά τους να προσαρμόσουν τις εκτιμήσεις τους για την προσέλευση των ψηφοφόρων. Μόλις λίγες εβδομάδες πριν από την ψηφοφορία, οι δημοσκοπήσεις έδειξαν προβλεπόμενη προσέλευση περίπου 65%, πολύ χαμηλότερη από τον ιστορικό μέσο όρο. Ωστόσο, καθώς πλησίαζε η ψηφοφορία, έπιασαν με ακρίβεια την αυξανόμενη κινητοποίηση, αυξάνοντας γρήγορα τις απόψεις συμμετοχής τους σε 70 και στη συνέχεια 75%, πολύ κοντά στο τελικό 77%.
Ήταν επίσης προσεκτικοί για να καταγράψουν τις λεπτές αλλαγές της κοινής γνώμης που συνδέονται με πολιτικά νέα. «Έπιασαν» γρήγορα το γεγονός ότι ο Mélenchon ξεπέρασε τον Hamon μετά από μια τηλεοπτική συζήτηση, ακριβώς όπως σημείωσαν την ισχυρή ώθηση που απολάμβανε ο Macron μετά την ένταξη του κεντρώου François Bayrou στην εκστρατεία του. Ήταν επίσης ακριβείς στην παρακολούθηση μιας σταθερής μείωσης της υποστήριξης για Le Pen.
“Κάθε εκλογή είναι μια νέα πρόκληση με τις δικές της μοναδικές παραμέτρους”, δήλωσε ο Evans. “Η μεθοδολογία πρέπει να προσαρμόζεται συνεχώς.”
