Ο Σύρος δημοσιογράφος Okba Mohammad ήταν 20 ετών όταν έφτασε στην Ισπανία μετά τη φυγή του από τον συριακό εμφύλιο πόλεμο με τη βοήθεια της CPJ τον Μάιο του 2019.
“Ένιωσα ότι τα πάντα γύρω μου ήταν παράξενα: οι άνθρωποι, η χώρα, η θρησκεία, ο πολιτισμός”, είπε στην CPJ σε πρόσφατη συνέντευξή του μέσω εφαρμογής ανταλλαγής μηνυμάτων. Αλλά ένιωσε επίσης μια αίσθηση ασφάλειας: “Βρισκόμουν σε ένα μέρος που ήταν πιο ασφαλές από αυτό στο οποίο ζούσα”.
Εν μέσω των δυσκολιών της νέας αρχής, πολλοί εξόριστοι δημοσιογράφοι καταλήγουν να εγκαταλείπουν το επάγγελμα. Ο Μοχάμεντ είναι μεταξύ εκείνων που κατάφεραν να συνεχίσουν να εργάζονται στον τομέα: καλύπτει τη Συρία για ισπανικά μέσα ενημέρωσης και συνεργάστηκε με την CPJ και το ισπανικό ίδρυμα Por Causa για την ίδρυση του Baynana, του πρώτου μέσου ενημέρωσης στην Ισπανία που καθοδηγείται από πρόσφυγες. Τώρα μιλάει ισπανικά με προφορά Μαδρίτης και γνωρίζει άπταιστα την τοπική αργκό.
Η CPJ μίλησε με τον Mohammad για την αμφιθυμία της εξορίας, τη δική του εμπειρία να συνεχίσει την καριέρα του μετά τη μετεγκατάστασή του και τι συμβουλές θα έδινε στους πρόσφατα απομακρυνθέντες Αφγανούς δημοσιογράφους που τώρα μετεγκαθίστανται στο εξωτερικό μετά την κατάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν τον περασμένο μήνα. Αυτή η συνέντευξη έχει διορθωθεί για λόγους έκτασης και σαφήνειας.
Ποιες είναι οι προκλήσεις του να ξεκινά κανείς μια νέα ζωή στο εξωτερικό;
Η εκμάθηση της γλώσσας της νέας χώρας και η ενσωμάτωση σε αυτήν, η προσαρμογή στην κουλτούρα της νέας χώρας και η συνέχιση της εργασίας ως δημοσιογράφος εν μέσω πολλών προκλήσεων και δυσκολιών.
Πώς καλύπτετε τα γεγονότα στη Συρία από την Ισπανία;
Διατηρώ συνεχή επικοινωνία με πολλές επαφές στο εσωτερικό της Συρίας και δεν έχω σταματήσει να το κάνω από τότε που έφυγα. Παρακολουθώ επίσης στενά τι συμβαίνει στη Συρία, οπότε ίσως αυτό με διευκολύνει να καλύπτω τη Συρία, αλλά η πρόκληση είναι να την καλύπτω από τη χώρα όπου ζω και να δημοσιεύω σε τοπικά μέσα ενημέρωσης. Αυτό είναι πολύ δύσκολο λόγω του γλωσσικού [εμποδίου], το οποίο καθιστά δύσκολη την επικοινωνία με τα τοπικά μέσα ενημέρωσης. Αυτή η δυσκολία ξεπερνιέται με τον καιρό.
Συνεργάζομαι επίσης με ένα ίδρυμα που ενδιαφέρεται για τη Συρία και εργάζομαι σε αυτό συνεχώς στη μητρική μου γλώσσα. Προσπαθώ να παρακολουθώ σημαντικά θέματα στη Συρία και να γράφω γι’ αυτά για ισπανικές εφημερίδες. Έγραψα ένα άρθρο για τη δολοφονία δημοσιογράφων στη βόρεια Συρία για τον ειδησεογραφικό ιστότοπο Publico και ένα άλλο για την πολιορκία της Ντάραα αλ Μπαντ από το [συριακό καθεστώς] για τον ειδησεογραφικό ιστότοπο El Diario.es.
Με βάση την προσωπική σας εμπειρία, έχετε κάποια συμβουλή για τους Αφγανούς δημοσιογράφους που εγκαταλείπουν τώρα τη χώρα τους;
Το να αναγκάζεσαι να εγκαταλείψεις τη χώρα σου είναι μια από τις πιο δύσκολες στιγμές της ζωής, γι’ αυτό η συμβουλή μου προς τους Αφγανούς συναδέλφους είναι να κάνουν υπομονή και να εμποδίσουν την απελπισία να τους κυριεύσει.
Εάν επιθυμούν να συνεχίσουν να καλύπτουν το Αφγανιστάν από το εξωτερικό, θα τους συνιστούσα επίσης να παραμείνουν σε επαφή με τη χώρα τους, ιδίως με τους πολίτες, οι οποίοι είναι πάντα οι μεγαλύτεροι χαμένοι σε κάθε πόλεμο. Υπάρχουν στερεότυπα για το Αφγανιστάν στη Δύση και κανείς άλλος εκτός από τους δημοσιογράφους δεν μπορεί να τα αποσαφηνίσει ή να τα αλλάξει. Οι δημοσιογράφοι κατανοούν ότι έχουν σημαντικό ρόλο να διαδραματίσουν σε αυτό. Πρέπει να συνεχίσουν να εργάζονται και να ξεκινούν από την αρχή -ξανά και ξανά- με όλες τους τις δυνάμεις.