Παρά πολλές ιστοσελίδες αναπαρήγαγαν δηλώσεις Ρώσου αξιωματούχου, που υποστηρίζει πως ραδιενεργό νέφος που δημιουργήθηκε από την καταστροφή των βλημάτων ουρανίου στην Ουκρανία κατευθύνεται στην Ευρώπη. Ο ισχυρισμός είναι αναληθής.

Το είδαμε στο pronews.gr, bankingnews.gr, choratouaxoritou.gr, europost.gr, primenews.press, panictimes.gr, el.gr.

Τι ισχύει

Τις τελευταίες ημέρες, ρωσικά ΜΜΕ που ελέγχονται από το Κρεμλίνο, όπως το Ria Novosti και το Sputnik, αναπαρήγαγαν τις δηλώσεις του Νικολάι Πατρούσεφ, Γραμματέα του ρωσικού Συμβουλίου Ασφαλείας. Ο Πατρούσεφ υποστήριξε πως έπειτα από τη φερόμενη καταστροφή αποθήκης με πυρομαχικά απεμπλουτισμένου ουρανίου στην Ουκρανία από ρωσικό βομβαρδισμό, δημιουργήθηκε ραδιενεργό νέφος που κατευθύνεται στην Ευρώπη.

Στις 13 Μαΐου, έλαβε χώρα ρωσική επίθεση και κυκλοφόρησαν βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, που δείχνουν μια καταστροφική έκρηξη σε μια τοποθεσία κοντά στο Χμελνίτσκι της Ουκρανίας. Το περιστατικό μοιάζει να έχει συμβεί σε αποθήκη πυρομαχικών με αλυσιδωτές εκρήξεις. Η Ρωσία ισχυρίστηκε ότι χτύπησε αποθήκη πυρομαχικών απεμπλουτισμένου ουρανίου, ενώ η Ουκρανία ισχυρίστηκε πως χτυπήθηκε μια “κρίσιμη υποδομή”.

Τι είναι το απεμπλουτισμένο ουράνιο

Το απεμπλουτισμένο ουράνιο (εν συντομία DU) είναι ένα σκληρό υλικό με μεγάλη πυκνότητα που παράγεται ως υποπροϊόν εμπλουτισμού του φυσικού ουρανίου για πυρηνικά καύσιμα. Είναι ακόμα ραδιενεργό, αλλά σε πολύ χαμηλότερο επίπεδο από το αρχικό υλικό. Χρησιμοποιείται σε βλήματα και βόμβες για να τους προσδώσουν μεγαλύτερη διατρητική ικανότητα. Χρησιμοποιείται επίσης για να ενισχύσει τη θωράκιση αρμάτων μάχης. Έξι κράτη είναι γνωστό ότι παράγουν τέτοιου είδους όπλα και εικάζεται ότι περίπου 20 κράτη διαθέτουν αποθέματα τέτοιων όπλων αυτή τη στιγμή. Η χρήση τους είναι αμφιλεγόμενη, διότι υπάρχουν ανησυχίες πως η τοξικότητά τους, μπορεί να βλάψει την υγεία των ανθρώπων. Σύμφωνα με τη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ), μια σειρά από έρευνες που έχουν δημοσιευθεί, και έχουν μελετήσει βετεράνους, δείχνουν μια μικρή (δηλ. όχι στατιστικά σημαντική) αύξηση των ποσοστών θνησιμότητας, αλλά αυτή η αύξηση οφείλεται σε ατυχήματα και όχι σε ασθένειες. Αυτό δεν μπορεί να συνδεθεί με τυχόν έκθεση σε DU. Το απεμπλουτισμένο ουράνιο, έχει περίπου το 60% της ραδιενέργειας του φυσικού ουρανίου. Εκπέμπει ακτινοβολία σωματιδίων Α, που δεν είναι σε θέση να διαπεράσουν το ανθρώπινο δέρμα. Κίνδυνος υπάρχει μόνο εάν εισπνευστεί ή καταποθεί, λόγω τοξικότητας.

Το απεμπλουτισμένο ουράνιο δεν δύναται να προκαλέσει ραδιενεργή μόλυνση εάν εκραγεί. Ένα πυρηνικό όπλο, χρειάζεται εμπλουτισμένο ουράνιο για να προκληθεί πυρηνική έκρηξη. Ομοίως, λόγω εξαιρετικά χαμηλής διεισδυτικότητα των σωματιδίων Α, δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ούτε ως ραδιολογικό όπλο (βρώμικη βόμβα). Με απλά λόγια, δεν μπορεί να προκαλέσει ραδιενεργή μόλυνση σε μια περιοχή, ούτε αύξηση των επιπέδων ακτινοβολίας Γ, που είναι μακράν η πιο επικίνδυνη.

Με αφορμή τους ρωσικούς ισχυρισμούς, στελέχη του Εθνικού Πανεπιστημίου της Χμελνίτσκι, προχώρησαν σε σχετικές μετρήσεις. Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Εκπαίδευσης και Επιστήμης:

Μιλισιβέρτ σημαίνει ένα χιλιοστό του σιβέρτ και μικροσιβέρτ ένα εκατομμυρ ιοστό του σιβέρτ. Μια ασφαλής μέση δόσηραδιενέργειας, ισούται με ένα μιλισιβέρτ το χρόνο, ή 1.000 μικροσιβέρτ το χρόνο. Ένας εργαζόμενος σε περιβάλλον υψηλής ραδιενέργειας, μπορεί να λάβει μέχρι και 20 μιλισιβέρτ το χρόνο και να θεωρείται εντός ασφαλών ορίων.

Τα δημοσιεύματα ισχυρίζονται πως έχει παρατηρηθεί αύξηση των επιπέδων ραδιενέργειας στην Πολωνία εξαιτίας έκρηξης πυρομαχικών απεμπλουτισμένου ουρανίου, έπειτα από τον βομβαρδισμό στην Χμελνίτσκι της Ουκρανίας. Ωστόσο, η αρμόδια υπηρεσία ατομικής ενέργειας της Πολωνίας, έχει διαψεύσει τον ισχυρισμό:

Ο λογαριασμός EcoSaveBot στο Twitter, επικαλούμενος τοπικές μετρήσεις, ανέφερε πως δεν υπάρχει αύξηση των επιπέδων πάνω από τα φυσιολογικά όρια.

Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να αναφέρουμε πως ενδείξεις μικρής αύξησης των επιπέδων ραδιενέργειας στη Χμελνίτσκι, είχαν αρχίσει να καταγράφονται ήδη από τις 11 Μαΐου 2023, δυο ημέρες πριν τη ρωσική επίθεση. Οι μικρές αυξομειώσεις στα επίπεδα ραδιενέργειες σε οποιοδήποτε σημείο είναι κάτι το φυσιολογικό.

Στην παρακάτω εικόνα μπορούμε να δούμε αύξηση των επιπέδων ραδιενέργειας ήδη από τις 11 Μαΐου.

Συμπέρασμα

Ακόμη και αν ο στόχος που χτυπήθηκε φιλοξενούσε πυρομαχικά απεμπλουτισμένου ουρανίου, η καταστροφή τους δεν προκαλεί έκλυση ραδιενέργειας. Στην περιοχή της πόλης Χμελνίτσκι, είχε καταγραφεί μικρή, αλλά φυσιολογική αύξηση των επιπέδων, ήδη από τις 11 Μαΐου, δυο ημέρες πριν τη ρωσική επίθεση. Σύμφωνα με την Εθνική Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας της Πολωνίας, η κατάσταση των επιπέδων ραδιενέργειας στη χώρα είναι φυσιολογική.

πηγή άρθρου factchecker.gr