Σύμφωνα με έκθεση που δημοσιοποίησε το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ, η Ρωσία συνεχίζει να χρησιμοποιεί ένα δίκτυο ιστότοπων για τη διάδοση παραπληροφόρησης και προπαγάνδας υπέρ του Κρεμλίνου. Η έκθεση είναι μια από τις πλέον λεπτομερείς εξηγήσεις της διοίκησης Τραμπ για τους τρόπους με τους οποίους η Μόσχα διαδίδει στο ευρύ κοινό λανθασμένες ή κατασκευασμένες πληροφορίες. Ωστόσο, όπως σχολιάζει στην εφημερίδα New York Times ο δημοσιογράφος Τζούλιαν Μπαρνς, η έκθεση αποφεύγει σε μεγάλο βαθμό να αναφέρει πώς η Μόσχα προσπαθεί να επηρεάσει την τρέχουσα προεκλογική εκστρατεία.
Η έκθεση που εκπονήθηκε από το Global Engagement Center προσπαθεί να εκτιμήσει την εμβέλεια των φιλορωσικών ιστότοπων προπαγάνδας και παραπληροφόρησης έξω από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Στον επίσημο λογαριασμό twitter της Ρωσικής Πρεσβείας στις ΗΠΑ, η απάντηση στη δημοσιοποίηση της έκθεσης ήταν ότι «το Στέϊτ Ντιπάρτμεντ δεν διάκειται ευνοϊκά απέναντι στην ύπαρξη εναλλακτικών ΜΜΕ και οποιαδήποτε φωνή διαφωνεί με την Ουάσινγκτον βαφτίζεται «παραπληροφόρηση» στην υπηρεσία του Κρεμλίνου».
US @StateDept is not very fond of the existence of alternative news media. Serious resources are employed to discredit them. Any voice that contradicts Washington is dubbed #disinformation in the service of the “Kremlin” and Russian intelligence.
More:➡️ https://t.co/3bch9djUXh pic.twitter.com/jTLUEKWS9G
— Russian Embassy in USA 🇷🇺 (@RusEmbUSA) August 6, 2020
«Αντιμετώπιση πληροφοριών»
Σύμφωνα με την έκθεση, η δημιουργία ενός οικοσυστήματος παραπληροφόρησης και προπαγάνδας αποτελεί σαφή στρατηγική της Ρωσίας η οποία χρησιμοποιεί τον όρο «Αντιμετώπιση πληροφοριών» για να περιγράψει την προσέγγιση ως προς τη χρήση της πληροφορίας σε περιόδους ειρήνης και πολέμου. Οι αναλυτές της έκθεσης επισημαίνουν ότι οι τρέχουσες επιχειρήσεις παραπληροφόρησης αποτελούν μια ολοκληρωμένη τακτική αυτής της στρατηγικής άποψης και, ένας τρόπος που αυξάνει την ανθεκτικότητα του συστήματος, ξεκινά με την αναγνώριση ότι δεν υπάρχει ενιαία πλατφόρμα μέσων η οποία «διαδίδει» αλλά ούτε και ομοιομορφία μηνυμάτων μεταξύ των πηγών. Αντιθέτως, το ρωσικό σύστημα, λειτουργεί με την ιδέα του διαρκούς ανταγωνισμού στο περιβάλλον της πληροφορίας επιτρέποντας ποικίλες και αλληλοεπικαλυπτόμενες προσεγγίσεις που αλληλοενισχύονται ακόμα και όταν μεμονωμένα μηνύματα φαίνονται αντιφατικά μεταξύ τους.
Το «ρωσικό οικοσύστημα παραπληροφόρησης» περιλαμβάνει επίσημες κρατικές δηλώσεις, κρατικά ΜΜΕ, «ανεξάρτητους» ιστότοπους, bots, ψευδή προφίλ στα κοινωνικά δίκτυα κλπ.
Αυτού του είδους η προσέγγιση έχει τρία πλεονεκτήματα. Πρώτον, επιτρέπει τη διασπορά πολλών παραλλαγών της ίδιας ψευδούς είδησης επιτρέποντας στους πυλώνες του οικοσυστήματος να προσαρμόσουν τις αφηγήσεις ανάλογα με το κοινό που στοχοποιούν αφού δεν υπάρχει ανάγκη συνέπειας όπως συμβαίνει με τη σχετική κυβερνητική επικοινωνία.
Δεύτερον, δίνουν την ευελιξία στις κυβερνητικές πηγές να εκτρέψουν το στόχο ή την κριτική όταν οι ανεπίσημοι «πομποί» επικοινωνούν κάτι κατάφωρα ψευδές ή ακόμα και επίκίνδυνο.
Τρίτον, δημιουργείται πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα που ενισχύει την εμβέλεια του μηνύματος δημιουργώντας «καταιγίδα παραπληροφόρησης» με σοβαρές συνέπειες για όσους η Ρωσία αντιλαμβάνεται ως αντιπάλους σε διεθνές, εθνικό και τοπικό επίπεδο. Ετσι, εάν θεωρηθεί ότι μεταξύ των βασικών στόχων της Ρωσίας είναι η δημιουργία αμφισβήτησης των δημοκρατικών θεσμών καθώς και η αποδυνάμωση της διεθνούς αξιοπιστίας και συμμαχικής συνοχής μεταξύ των ΗΠΑ και των εταίρων της, οι πυλώνες του «οικοσυστήματος παραπληροφόρησης» μπορούν να ανταποκριθούν άμεσα σε διαφορετικές προκλήσεις και καταστάσεις υπό εξέλιξη, επιστρέφοντας στη συνέχεια στην τακτική του γενικού χλευασμού απέναντι στους Δυτικούς.
Μια τέτοια κατάσταση αποτέλεσε και αποτελεί η κρίση της Covid-19.
Μπορούν, επίσης, να υιοθετούν παραλλαγές ψευδών αφηγήσεων δημιουργώντας έντονη δυναμική διασποράς στο ευρύ κοινό, μπερδεύοντας ακόμα και όσους προσπαθούν να ανακαλύψουν την αλήθεια ή να διαβάσουν «πίσω από τις γραμμές». Η έκθεση περιλαμβάνει σύντομα προφίλ επιλεγμένων ιστότοπων που παίζουν έναν ενδιάμεσο ρόλο μεταξύ «πυλώνων του οικοσυστήματος» που έχουν σαφείς δεσμούς με τη Ρωσία και αυτών που κινούνται στη γκρίζα ζώνη. Ολόκληρη την έκθεση μπορείτε να διαβάσετε εδώ.