Μπορεί να ασχολούνται όλοι με το πόσες “συγγνώμες” ζήτησε ο ιδρυτής και ιδιοκτήτης της Facebook, η ιστορία όμως με τη “διαρροή” (ή την πώληση;) δεδομένων πολιτών σε εταιρία πολιτικής επικοινωνίας (με άκρως συντηρητικό πρόσημο), είναι μια βαθιά πολιτική ιστορία, με πολλές σκιές.
Ποιες είναι οι κατηγορίες εναντίον της Cambridge Analytica;
Όλα ξεκίνησαν από έναν πρώην data analyst της εταιρίας Cambridge Analytica, η οποία είχε αναλάβει τον προεκλογικό αγώνα του Τραμπ. Η βρετανική εταιρία είχε εργαστεί “under the radar” και σε εκλογικές αναμετρήσεις στην Κένυα, τη Νιγηρία, την Τσεχία, την Ινδία και την Αργεντινή. Ο Christopher Wylie «μοιράστηκε» με τους αμερικανικούς New York Times και με τον βρετανικό Observer δεδομένα, που αποδεικνύουν ότι η εταιρία του απέκτησε προσωπικά δεδομένα 50 εκατομμυρίων χρηστών του Facebook το 2015. Στη συνέντευξή του που παραχώρησε στο βρετανικό Channel 4 είπε: τα δεδομένα αυτά μας έδωσαν τη δυνατότητα να εισχωρήσουμε στα μυαλά και τις καρδιές των αμερικανών ψηφοφόρων, με τρόπο που δεν είχε ξαναγίνει ποτέ.
Αμέσως το facebook απενεργοποίησε το λογαριασμό του Wylie στο facebook αλλά και στο instagram (το οποίο ανήκει στη Facebook)
Suspended by @facebook. For blowing the whistle. On something they have known privately for 2 years. pic.twitter.com/iSu6VwqUdG
— Christopher Wylie (@chrisinsilico) March 18, 2018
Downside to @facebook also banning me on @instagram is missing out on my daily dose of well curated food pics and thirst traps ??? #millennial #whistleblower pic.twitter.com/P8AheOMWQI
— Christopher Wylie (@chrisinsilico) March 19, 2018
H κατηγορία εις βάρος της Cambridge Analytica συνίσταται στο ότι χρησιμοποίησε τα στοιχεία αυτά για την προεκλογική καμπάνια του Τραμπ, με τρόπο μη θεμιτό. Μετά τις αποκαλύψεις η facebook δια του ιδρυτή και ιδιοκτήτη της Μαρκ Ζάκερμπεργκ δήλωσε ότι είχε πλήρη γνώση και ότι είχε ζητήσει διαβεβαιώσεις από την Cambridge Analytica ότι θα έσβηνε όλα αυτά τα δεδομένα. Πήρε μάλιστα και σχετικές διαβεβαιώσεις, όταν ειδοποίησε ότι τα δεδομένα αυτά είχαν αλιευτεί με παράνομο τρόπο. Όπως αποδείχθηκε οι διαβεβαιώσεις ήταν ψευδείς. Η εταιρία ωστόσο, δήλωσε κατ’ επανάληψη ότι δεν έχει στη διαθέσή της πλέον τα data, καθώς και ότι δεν θα χρησιμοποίησε όπως την κατηγορούν.
Η Facebook ισχυρίζεται ότι όλα αυτά τα ανεκτίμητα δεδομένα συγκεντρώθηκαν από τον καθηγητή ψυχολογίας Aleksandr Kogan, πριν από μερικά χρόνια. Η διάθεση των δεδομένων, όμως, συνιστά παραβίαση των κανόνων της Facebook. (Δείτε εδώ συνέντευξη του Kogan στο CNN)
Και ποια είναι η συνέχεια;
O έλεγχος για τη Cambridge Analytica γίνεται ολοένα και πιο ενδελεχής καθώς αξιωματούχοι της εταιρίας έχουν αξιώσει να τους πιστωθεί η νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις προεδρικές εκλογές του 2016 στις ΗΠΑ. Πριν λίγες μέρες, όμως, τέθηκε σε διαθεσιμότητα ο Διευθύνων Σύμβουλός της, Alexander Nix, όταν ήρθε στο φως από το βρετανικό Channel 4, ρεπορτάζ στο οποίο ο Νix εμφανίζεται να λέει ότι συνάντησε τον Τραμπ «πολλές φορές» και ότι στην εταιρία του οφείλει ο Τραμπ την επιτυχία της καμπάνιας του. “Δεν χρειάζεται να είναι αλήθεια αυτά που ισχυριζόμαστε, αρκεί να είναι πιστευτά”, ισχυρίζεται ο Nix στο αποκαλυπτικό ρεπορτάζ του Channel4, που μπορείτε να δείτε δυο γραμμές πιο κάτω.
Την Παρασκευή 23.3 τα γραφεία της εταιρίας στο Λονδίνο πέρασαν από έρευνα των αρμοδίων αρχών, με την κατηγορία ότι η Cambridge Analytica αλιεύει δεδομένα-data.
Δείτε το αποκαλυπτικό ρεπορτάζ του Channel4 για την ανάμιξη της Cambridge Analytica σε εκλογικές διαδικασίες
Και τι σχέση έχει ο Steve Bannon με όλα αυτά;
Η Cambridge Analytica δημιουργήθηκε από τον υπερσυντηρητικό πολυεκατομμυριούχο Robert Mercer και τον ακραία συντηρητικό Steve Bannon, (Αντιπρόεδρος της Cambridge Analytica) ο οποίος αργότερα έφτασε στο σημείο να γίνει ως και επικεφαλής της Καμπάνιας του Τραμπ, ενώ υπηρέτησε και για λίγο ως chief strategist στο Λευκό Οίκο. Σύμφωνα με τον Guardian, ο Bannon είπε σε συνέντευξή του ότι «δεν γνώριζε τίποτα απολύτως, ούτε καν για την αλίευση δεδομένων από το Facebook”.
Και το Brexit πού κολλάει;
Μετά τις καταιγιστικές αποκαλύψεις των τελευταίων ημερών, η διαμάχη για την Cambridge Analytica άρχισε να ακουμπάει και το δημοψήφισμα για το Brexit το 2016. Ο υποστηρικτής του Brexit και μέλος της σχετικής καμπάνιας Shahmir Sanni είπε στο Channel 4 ότι η Οργανωτική Επιτροπή του “Vote Leave” ξόδεψε πολύ περισσότερα χρήματα από το νόμιμο όριο για τις υπηρεσίες μιας καναδικής εταιρίας δεδομένων με το όνομα Aggregate IQ – μια εταιρία που είχε δεσμούς με την Cambridge Analytica. Σύμφωνα με το νόμο στη Βρετανία οι δωρεές δεν μπορούν να υπερβαίνουν ένα συγκεκριμένο όριο, ωστόσο ο Sanni ισχυρίστηκε ότι μια δωρεά £625.000 στερλινών ($883,000) από το group υπέρ του Brexit Vote Leave, προς ένα άλλο με το όνομα “BeLeave,” διοχετεύτηκε μέσω της εταιρίας AIQ, που λειτούργησε σαν «χωνί». Ανάμεσα σε όσα ισχυρίζεται ο βρετανοπακιστανός Shahmir Sanni, εμπλέκει και τον σημερινό Political Secretary της Τερίσα Μέι, Stephen Parkinson, ο οποίος υποχρεώθηκε να προβεί σε δημόσια δήλωση, όπου αποδέχθηκε την ερωτική του σχέση με τον Shahmir Sanni, όχι όμως το ρόλο του καθοδηγητή την περίοδο της καμπάνιας υπέρ του Brexit στην οποία συμμετείχαν και οι δύο. Κατηγόρησε μάλιστα τον Sanni, ότι προέβη στις αποκαλύψεις λόγω του χωρισμού τους!
Δείτε το αποκαλυπτικό ρεπορτάζ του Channel4
Το Channel 4, που έχει κάνει έξοχη ερευνητική δημοσιογραφία, ισχυρίζεται ότι έχει ντοκουμέντα που αποδεικνύουν πολλαπλούς δεσμούς ανάμεσα στην ΑIQ και τη μητρική εταιρία της Cambridge Analytica, την SCL. Ωστόσο, οι δικηγόροι της AIQ πήραν αποστάσεις από την Cambridge Analytica, λέγοντας ότι δεν υπάρχει κανένα συμβόλαιο συνεργασίας μεταξύ των δύο εταιριών. Οι νομικοί εκπρόσωποι του Shahmir Sanni, δήλωσαν στο Channel 4 ότι «η Εκστρατεία είχε πάρει δύο φορές την έγκριση της Εκλογικής Επιτροπής γι’ αυτό το θέμα,» αναγνώρισαν ωστόσο ότι υπό το φως των νέων αποκαλύψεων πρέπει να γίνουν περαιτέρω έρευνες.
Πηγές: Channel4, CNNMoney, Observer, Guardian, New York Times