Αν δεχτούμε ότι η παγκοσμιοποίηση (globalization) ή παγκοσμίωση, που φαίνεται ακριβέστερος ορισμός, τουλάχιστον στα ελληνικά, είναι ή κατάργηση των συνόρων στον πλανήτη μας και ότι αυτή βασίζεται σε δύο βασικούς πυλώνες στήριξης, τον σταθερό σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα και τη συνεχή ανάπτυξη της τεχνολογίας τότε, η εναργέστερη έκφρασή της θα ήταν δύσκολο να μην συμφωνήσουμε ότι είναι το πρωτάθλημα της formula 1. Και μάλιστα, θα ήταν άδικο να μην τονίσουμε ότι αυτό το παγκόσμιο ομαδικό αθλητικό γεγονός που λαμβάνει χώρα ανελλιπώς από το 1950 σε διαφορετικές πόλεις ετησίως, αποτελεί την πρωτοπόρο εκδήλωση του φαινομένου της παγκοσμιώσεως. Οχι μόνο γιατί καταστατική συνθήκη της υπάρξεώς του είναι η άνευ προϋποθέσεων – εθνότητος, εντοπιότητος ή θρησκείας – συμμετοχή των οδηγών και η επίμονη άσκηση στην τεχνολογία, αλλά συγκεντρώνει επίσης το ενδιαφέρον των ανθρώπων σε όλο τον πλανήτη.
Δέκα ομάδες, είκοσι οδηγοί και από φέτος 23 αγώνες, συνθέτουν τα βασικά στοιχεία της ταυτότητας του πρωταθλήματος.
Οι ομάδες (teams) είναι: Mercedes, Red Bull Racing-Honda, McLaren-Mercedes, Aston Martin-Mercedes, Renault, Ferrari, Alfa Tauri-Honda, Alfa Romeo Racing-Ferrari, Haas-Ferrari, Williams-Mercedes, παρουσιάζονται εδώ σύμφωνα με τη σειρά κατάταξής τους κατά την περσινή χρονιά, αλλά με τις νέες ονομασίες και τους κινητήρες τους. Είναι δύσκολο να μιλήσεις για τα χρώματα των ομάδων γιατί, με σταθερή εξαίρεση το διάσημο κόκκινο της Ferrari, τα χρώματα αλλάζουν σχεδόν ετησίως αφού συνδέονται άμεσα με τις επιθυμίες των χορηγών και των διαφημιστών ή με δηλώσεις κοινωνικού χαρακτήρα: Τα ασημένια βέλη της Mercedes πέρυσι – που συνεχίζουν φέτος με την προσθήκη όμως μιας μικρής μπορντώ πινελιάς στο πάνω μέρος του αυτοκινήτου– έγιναν μαύρα, για να δηλώσουν ότι ενώνουν την φωνή τους στις διαμαρτυρίες για την ρατσιστική βία.
Οι οδηγοί (drivers) είναι οι: Lewis Hamilton & Valtteri Bottas, Max Verstappen & Sergio Pérez, Daniel Ricciardo & Lando Norris, Sebastian Vettel & Lance Stroll, Fernando Alonso & Esteban Ocon, Charles Leclerc & Carlos Sainz, Pierre Gasly & Yuki Tsunoda, Kimi Räikkönen & Antonio Giovinazzi, Mick Schumacher & Nikita Mazepin, George Russell & Nicholas Latifi και παρουσιάζονται εδώ σε αντιστοιχία με τις ομάδες τους και σε κατάταξη σύμφωνα με την ιεραρχημένη θέση τους σε αυτές.
Ο πρώτος αγώνας (race) διεξήχθη στις 28 Μαρτίου 2021 στο Μπαχρέιν ( Bahrain ) και ήταν ο χιλιοστός τριακοστός έκτος (1036) από την έναρξη του πρωταθλήματος το 1950. Το Μπαχρέιν είναι ένα κράτος από 51 φυσικά και 33 τεχνητά νησιά γύρω από το ομώνυμο κεντρικό νησί που καλύπτει το 83% της γής του μικρού αυτού αρχιπελάγους και στο έδαφος του οποίου βρίσκεται η αγωνιστική πίστα (circuit), επισήμως ονομαζόμενη Bahrain International Circuit και διακριτικώς επονομαζόμενη Sakhir. Η πίστα έχει μήκος 5,412 χιλιόμετρα, περιλαμβάνει 15 στροφές ( turns ) και ο αγώνας ολοκληρώνεται μετά από 57 γύρους (laps) αφού έχουν διανύσει οι πιλότοι και τα αυτοκίνητά τους, κυκλικώς, συνολικά 308,238 χιλιόμετρα. (η λέξη έρχεται ως δάνειο από την ιταλική λέξη piloto, που με την σειρά της είναι αντιδάνειο από την μεσαιωνική ελληνική λέξη “πηδώτης” που αντλεί την καταγωγή της από την αρχαία ελληνική “πηδ(όν)[το πλατύ μέρος του κουπιού] + ωτης (δηλαδή αυτός που κρατά το κουπί)”, βασισμένη στην ινδοευρωπαϊκή ρίζα pods Το ρεκόρ πίστας, για ένα γύρο αυτής, είναι ένα λεπτό, τριανταένα δευτερόλεπτα και τετρακόσια σαράντα επτά εκατοστά του δευτερολέπτου (1:31.447). Τo κατέχει ο Pedro Martínez de la Rosa από το έτος 2005.
Είναι φυσικό, παρά την μεγάλη εμπειρία όλων των συντελεστών μίας τέτοιας και πολύπλοκης διοργάνωσης, να επικρατεί εκνευρισμός και αγωνία στον πρώτο αγώνα, ειδικότερα στους πιλότους που συμμετέχουν γιά πρώτη φορά ή έχουν αλλάξει ομάδα, αλλά και στους επικεφαλής ( team principals ) των ομάδων οι οποίοι εκπροσωπούν ένα σύνθετο οργανισμό και κατ’επέκταση την επιτυχία ή την αποτυχία του που είναι αρρήκτως δεμένη με την επιβίωση του. Ναί, με την επιβίωση της ομάδας. Είναι πολύ συχνές οι αποκαθηλώσεις οδηγών, οι παραιτήσεις αρχηγών και κυρίως οι πτωχεύσεις ομάδων. Γι’αυτό και με δεδομένη την επικινδυνότητα μίας οδήγησης σε υπεράνθρωπα όρια, η λέξη «επιβίωση» ίσως είναι η ακριβέστερη ονομασία της ουσίας της Formula 1.
O Sergio Pérez, της Red Bull, προσφάτως μεταγραφείς από την πρώην Racing Point και νυν Aston Martin, ακινητοποιείται στον γύρο ζεστάματος (formation lap), ως αντικείμενο δοκιμασίας από μία αόρατη δύναμη που θέλει να επιβάλει μέσω αυτού την παρουσία της, επισημαίνοντας εμφατικά τον παράγοντα τύχη σε ένα άθλημα που, παρά τις υπεράνθρωπες και δαπανηρές προσπάθειες των συμμετεχόντων, ο απρόβλεπτος παράγοντας θα παίζει πάντα πρωταγωνιστικό ρόλο σε ανθρώπους και μηχανές. Η δυσκολία να οδηγήσουν οι Marshals ( διευθετητές του αγώνα, καλύτερα να μείνει αμετάφραστο) το άψυχο αυτοκίνητο στα Paddocks ( ελληνιστί στάβλοι, καλύτερα αμετάφραστο) αναγκάζει του αγωνοδίκες, τους κριτές του αγώνα, να παρατείνουν για έναν ακόμη τον δοκιμαστικό γύρο, αφαιρώντας τον από το σύνολο των γύρων του αγώνα που τώρα γίνονται 56. Το αυτοκίνητο του Pérez ζωντανεύει αλλά ξεκινά από το pit lane (την λωρίδα μπροστά από τα Paddocks, καλύτερα αμετάφραστο, επίσης). Ο αγώνας τελικώς αρχίζει.
Ο Max Verstappen, o πρώτος και φέρελπις για τη μεγάλη διάκριση της πρώτης θέσεως, οδηγός της Red Bull, διατηρεί την πρώτη θέση την οποία είχε κατακτήσει μάλλον εύκολα, στον αγώνα κατάταξης ( qualifying ) του Σαββάτου, ακολουθούμενος από τον επιτυχέστερο, έως τώρα, πιλότο της Formula 1, Lewis Hamilton της Mercedes και μετά από ασήμαντες εναλλαγές θέσεων αρχικώς, τον μονίμως δεύτερο, ποιοτικά και ποσοτικά, οδηγό της Mercedes, τον Φινλανδό Valtteri Bottas. Τέταρτος βρίσκεται, και θα παραμείνει έως το τέλος του αγώνα, ο Lando Norris που ξεκίνησε επιθετικά την προσπάθεια του, μάλλον για να δείξει στον έμπειρο teammate (ομόσταυλο, καλύτερα να διατηρήσουμε τον αγγλικό όρο) Daniel Ricciardo, άρτι αφιχθέντα από την πρώην Renault και νυν Alpin, ότι η χρονιά του ανήκει, παρά γιατί μπορούσε να διεκδικήσει κάτι υψηλότερο. Καθ’όλη την διάρκεια του αγώνα η Ferrari γέμισε ελπίδες του οπαδούς για μία πλουσιότερη χρονιά από την περσινή, αφού έχει έναν πολύ ταλαντούχο και σοβαρό οδηγό όπως τον Charles Leclerc και τον προσφάτως αποκτηθέντα από την Mclaren, Carlos Sainz που τερμάτισαν 6ος και 8ος αντίστοιχα.
Η διεκδίκηση των υπολοίπων θέσεων στην αρχή του αγώνα, ευτυχώς, δεν σημαδεύτηκε από κάποιο σοβαρό ατύχημα ή εγκατάλειψη, πράγμα όχι ασυνήθιστο για τον συνωστισμό που παρατηρείται και ο οποίος σε συνδυασμό με τις μεγάλες ταχύτητες κάνει πιθανή την επαφή των αυτοκινήτων με αποτέλεσμα σοβαρές συγκρούσεις. Υπήρξαν ενδείξεις στα όρια της βεβαιότητας ότι η Williams και η Haas θα διεκδικήσουν τις τελευταίες θέσεις της κατάταξης και ειδικότερα ο Ρώσος οδηγός της τελευταίας, γόνος πλουσίας οικογενείας και φυσικά χρηματοδότης της ομάδας, που φαίνεται να καλύπτει οριακά τις απαιτήσεις ενός οδηγού αγώνων Formula 1, ενώ ο γιος του θρυλικού Michael Schumacher, του δεύτερου σε τίτλους και επιδόσεις οδηγού, όλων των εποχών, Mick Schumacher τερμάτισε 16ος, τελευταίος μετά τις τέσσερεις συνολικά εγκαταλείψεις. Ο υπέργηρος παγκόσμιος πρωταθλητής Fernando Alonso δεν τα κατάφερε να τερματίσει. Οι υπόλοιποι που δεν μνημονεύονται στο παρόν κείμενο δεν υπολείπονται αξίας αφού η διαφορά του πρώτου από τον τελευταίο όπως παρατάχθηκαν στο grid (σχάρα εκκίνησης) ήταν 4,5 δευτερόλεπτα. Όμως ο σχολιασμός ενός τέτοιου αγώνα, εν γένει, διάρκειας 2 ωρών συνεχών εναλλαγών, διεκδικήσεων και εντάσεων δεν είναι δυνατόν να καλυφθεί σε μερικές εκατοντάδες λέξεις γι’αυτό θα περιοριστούμε στον εντοπισμό των σημαντικότερων στιγμών που θα δίνουν ένα κάπως ολοκληρωμένο νόημα στον αγώνα, τουλάχιστον με τα κριτήρια του γράφοντος.
Το αρχικό πλεονέκτημα του Max Verstappen λόγω της σωστής τακτικής στην αλλαγή των ελαστικών που ακολούθησε η Mercedes έχει υποχωρήσει και ο Lewis Hamilton βρίσκεται στην πρώτη θέση, στον 27ο γύρο από τους 56, με διαφορά 2,561 sec ( δευτερόλεπτα ). Είμαστε στην μέση του αγώνα και το γενικό κλίμα είναι μάλλον θετικό για την Red Bull και τον πρώτο οδηγό της αφού έχει δείξει από τις προηγούμενες μέρες του τριημέρου ότι έχουν ένα μονοθέσιο καλύτερο της Mercedes. Επίσης, ο δεύτερος οδηγός της ομάδας έχει ανέβει στην 8η θέση από την τελευταία που ξεκίνησε, γεγονός που δίνει αισιοδοξία στους μηχανικούς και τους οπαδούς.
Πράγματι στον 29ο γύρο με την είσοδο του Hamilton στα pits για αλλαγή ελαστικών ο Verstappen παίρνει την 1η θέση. Ο Bottas είναι δεύτερος, ο Norris τρίτος με διαφορά από τον πρώτο 27 sec και τέταρτο τον Leclerc στα 2 sec πίσω του. Είναι φανερό ότι εκτός απροόπτου, πράγμα όχι σπάνιο σε αγώνα formula 1, οι διεκδικητές της πρώτης θέσης, σύμφωνα με την διαφαινόμενη τακτική των ομάδων θα είναι ο Hamilton και ο Verstappen. Η Mercedes όπως επισήμανε και ο ίδιος ο Bottas είχε προσαρμόσει μία αμυντική τακτική πάνω του, όπερ μεθερμηνευόμενον, σημαίνει «έχουμε επιλέξει τον Lewis για την διεκδικηση της πρώτης θέσης», πράγμα φυσικά καθόλου ασυνήθιστο, εδώ και χρόνια, και δικαίως.
Στους 40/56 γύρους ο Hamilton προηγείται με 8,656 sec, αλλά ο ρυθμός του Verstappen είναι τέτοιος που οι υπολογισμοί δείχνουν ότι θα τον έχει φτάσει σε δέκα γύρους. Στους 45/56 γύρους η διαφορά έχει μειωθεί στα 4,242 sec και οι άγγλοι σχολιαστές της επισήμου και μοναδικής τηλεοπτικής μεταδόσεως της F1 συζητούν ήδη σε ποιά από τις δύο στροφές θα τον περάσει, στην 1η ή στην 4η. Ο Bottas και ο Norris είναι 12 και 22 sec πίσω από τον πρώτο, αντιστοίχως. Ο Leclerc είναι πέμπτος, ο Perez έχει φτάσει στην 6η θέση. Οι υπόλοιποι οδηγοί απλώς συμπληρώνουν το κάδρο. Στους 51/56 γύρους η διαφορά έχει φτάσει στα 1,431 sec και η προοπτική του DRS (drag reduction system, μείωση της αντιστάσεως του αέρα ανοίγοντας το πίσω φτερό) που γίνεται βεβαιότητα στο 1 sec διαφοράς, είναι παραπάνω από βέβαιη και θα χαρίσει στο αυτοκίνητο που θα τολμήσει την επίθεση, μιά προσθετη ταχύτητα, διευκολύνοντας την προσπέραση.
Φυσικά οι οδηγοί είναι ενήμεροι αυτής της καταστάσεως από τους προσωπικούς μηχανικούς τους, μέσω της ασυρμάτου επικοινωνίας. Οδηγός και αυτοκίνητο είναι στενά συνδεδεμένοι με τη μήτρα τους, με έναν τηλομφάλιο λώρο που προσφέρει ασφάλεια και τροφή στον οδηγό μέσω της συνεχούς καθοδηγήσεως του από τον μηχανικό-μητέρα, ο οποίος, ειρήσθω εν παρόδω, είναι μονίμως ο ίδιος. Στην 10η ο Lewis χάνει ελαφρώς την γραμμή οδήγησης. Ο Max τον πλησιάζει ασφυκτικά, έχει DRS. Πάντως οι προβλέψεις τον δεδομένων δεν έχουν επαληθευτεί και απομένουν 5 γύροι. Δέχεται την πρώτη επίθεση στην στροφή 1 στους 53/56, αμέσως μετά από την μεγάλη ευθεία, αλλά αντέχει.
Στη δεύτερη επίθεση στην 4 τον προσπερνά από την εξωτερική βγάζοντας όμως όλο το σώμα του αυτοκινήτου (και τους τέσσερεις τροχούς) εκτός των ορίων της πίστας, εκτός της λευκής γραμμής, κάτι που είχε γίνει αντικείμενο παρατηρήσεων, από τους αγωνοδίκες (stewarts) σε όλη την διάρκεια του αγώνα, αλλά που μέχρι τώρα δεν είχε επισύρει τιμωρία γιατί δεν είχε συνοδευτεί η παράβαση με προσπέραση. Ο Max είχε βιαστεί; Στην 10η ο Max επιβραδύνει και παραχωρεί την 1η θέση στον Lewis. H μαμά το είχε πει καθαρά στον ασύρματο, δις, “Let Lewis through” (άφησε τον Lewis να περάσει), αλλιώς επίκειτο τιμωρία. Απομένουν τρείς γύροι για το τέλος (3 laps to go). Ουσιαστικά δεν θα απειλήσει ξανά. Ο Hamilton βλέπει πρώτος την καρό σημαία. Ο Verstappen υπολείπεται 7/10 sec. O Bottas είναι τρίτος και έχει κάνει τον ταχύτερο γύρο.Τέταρτος ο Norris. Πέμπτος ο Perez ο οποίος ψηφίστηκε από το κοινό ως οδηγός της ημέρας, προφανώς για την προσπάθειά του, αφού ξεκίνησε 20ος. Ο Leclerc ήταν 6ος και ο Sainz 8oς φέρνοντας ελπίδες στους ταλαιπωρημένους, κατά το περσινό αγωνιστικό έτος, tiffosi. 7ος ο Ricciardo, ο ομόσταυλος του Norris, 9oς ο Ιάπωνας Tsunoda με την Alfa Tauri και 10ος ο Stroll, γιος του ιδιοκτήτη της Aston Martin. Οι υπόλοιποι δεν κατάφεραν να πάρουν βαθμούς, όμως συμμετείχαν ενεργά σε μία από τις καλύτερες κούρσες του αθλήματος. Μέχρι την επομένη όπως θα έλεγε και ο Γκάλης.
Ο αγώνας είχε έναν νικητή και τρείς κερδισμένους. Ο Hamilton πήρε την πρώτη θέση νικώντας τα υπολογιστικά σενάρια που προβλέπουν σύμφωνα με τα δεδομένα αν και παραβλέποντας τον ανθρώπινο παράγοντα που είναι και θα είναι πάντα ασυμβίβαστος. Δεν σχολιάζουμε τη θέληση και την επιμονή του πρωταθλητή αλλά και την αδυναμία του Verstappen να συγκρατήσει την αγωνία του. Ίσως αν έκανε υπομονή έναν γύρο ακόμη -που είχε αυτή την πολυτέλεια- θα ήταν ευνοϊκότερες οι συνθήκες γι’αυτόν.
Κέρδισε όμως με την ωριμότητα να αποδεχθεί τους κανόνες -κάτι που δεν μπορούσε να πετύχει στο παρελθόν- και την αξιοπρέπεια του, υποσκελίζοντας τον κακό του εαυτό. Ο Perez έδειξε μία ακατάβλητη επιμονή να ξεπεράσει τη δυσκολία που του παρουσιάστηκε στην αρχή του αγώνα και επιβραβεύτηκε με την διάκριση στην ψηφοφορία για τον δημοφιλέστερο οδηγό και δέκα βαθμούς.
Εμείς οι υπόλοιποι θα σηκωθούμε αύριο το πρωί από τα κρεβάτια μας για να ζήσουμε άλλη μία μέρα πέραν των δεδομένων της φθαρτότητάς μας, καλύτεροι από τον εκάστοτε εαυτό μας και έτοιμοι να ξεπεράσουμε τα εμπόδια που θα μας παρουσιαστούν. Χωρίς να είμαστε δέσμιοι μιας δεδομένης έκβασης, πιστοί στην υπέρβαση του εαυτού μας, έχουμε το καθήκον να είμαστε σκωπτικοί απέναντι στις δυσκολίες και επίμονα προσηλωμένοι σε έναν ευρύτερο ορίζοντα.
