Οταν ένα πρώην στέλεχος της μεγαλύτερης πλατφόρμας μέσων κοινωνικής δικτύωσης καλεί τους χρήστες “να κλείσουν τα social media, επειδή μας προγραμματίζουν, μας χειραγωγούν”, το ελάχιστο που δημιουργείται είναι “αίσθηση”. Ο πρώην αντιπρόεδρος του Facebook στο κομμάτι του «user growth», Chamath Palihapitiya, σε ομιλία του, κάλεσε τον κόσμο να σταματήσει να χρησιμοποιεί τα Social Media, καθώς χωρίς να το αντιλαμβάνονται οι χρήστες «τους προγραμματίζουν, τους χειραγωγούν» και ταυτόχρονα διαλύουν τον «κοινωνικό ιστό».
Μιλώντας στο «Stanford Graduate School of Business» σημείωσε πως «Δεν το καταλαβαίνετε αλλά σας προγραμματίζουν… όμως τώρα πρέπει να αποφασίσετε πόσα είστε διατεθειμένοι να παραχωρήσετε, πόση από τη διανοητική σας ανεξαρτησία». Όπως είπε, ο ίδιος δεν θέλει να υφίσταται προγραμματισμό και για το λόγο αυτό δεν χρησιμοποιεί αυτή την «μ@@κια» και δεν επιτρέπει ούτε στα παιδιά του να τα χρησιμοποιούν.
Ο Chamath Palihapitiya κάλεσε τον κόσμο να κάνει ένα «μεγάλο διάλειμμα» από τα social media. «Τα πράγματα στα οποία βασίζεστε, οι βραχυπρόθεσμες λούπες αντιδράσεων, με κίνητρο τη ντοπαμίνη, που έχουμε δημιουργήσει, καταστρέφουν το πώς λειτουργεί η κοινωνία: κανένας πολιτικός διάλογος, καμία συνεργασία, παραπληροφόρηση, ψέματα»
Όπως υπογράμμισε, υπάρχουν παράγοντες που μπορούν να χειραγωγήσουν μεγάλες ομάδες ατόμων, ενώ ταυτόχρονα οι χρήστες επιδεινώνουν το πρόβλημα μέσα από μια ναρκισιστική προσέγγιση, που προβάλλει μια εξιδανικευμένη εκδοχή του κάθε ατόμου.
«Οργανώνουμε τις ζωές μας γύρω από αυτή τη θεωρούμενη αίσθηση της τελειότητας, επειδή παίρνουμε ως ανταμοιβή αυτά τα πρόσκαιρα σήματα -καρδούλες και likes- και το ταυτίζουμε αυτό με κάποια αξία, και το ταυτίζουμε με την αλήθεια. Και αντιθέτως, στην πραγματικότητα είναι κάτι ψεύτικο, μία εύθραυστη δημοφιλία που είναι βραχυπρόθεσμη και που σας αφήνει ακόμη περισσότερο – παραδεχτεί το – κενούς και άδειους από ό,τι πριν το κάνετε, γιατί στη συνέχεια σάς βάζει σε αυτόν τον φαύλο κύκλο όπου αναρωτιέστε “Ποιο είναι το επόμενο πράγμα που πρέπει να κάνω τώρα, γιατί το χρειάζομαι ξανά;”».
Μάλιστα ο Chamath Palihapitiya σημείωσε πως οι ιδρυτές των social media και όσοι συμμετείχαν στην γιγάντωσή τους με διάφορες εφαρμογές «στο πίσω μέρος του μυαλού τους ήξεραν πως κάτι κακό θα μπορούσε να συμβεί».
Οι δηλώσεις του Chamath Palihapitiya προκάλεσαν παγκόσμιο θόρυβο αναγκάζοντας το Facebook, σε μια σπάνια κίνηση, να απαντήσει. Το ενδιαφέρον είναι ότι η Facebook, στην απάντηση αυτή, δεν διαψεύδει τους ισχυρισμούς του πρώην αντιπροέδρου του. Εμμεσα αποδέχεται τις επικρίσεις του Chamath Palihapitiya σημειώνοντας πως «το Facebook ήταν μια πολύ διαφορετική εταιρεία τότε (σημ: όταν δούλευε ο Chamath Palihapitiya) και καθώς μεγαλώναμε συνειδητοποιούσαμε τον τρόπο με τον οποίο αυξάνονταν και οι ευθύνες μας. Λαμβάνουμε τον ρόλο μας πολύ σοβαρά και εργαζόμαστε σκληρά για να βελτιωθούμε».
Ολόκληρη η απάντηση της Facebook:
«Ο Chamath δεν έχει εργαστεί στο Facebook για πάνω από έξι χρόνια. Όταν ο Chamath ήταν στο Facebook, εστιάσαμε στην οικοδόμηση νέων εμπειριών μέσω των κοινωνικών μέσων ενημέρωσης και στην ανάπτυξη του Facebook σε όλο τον κόσμο. Το Facebook ήταν μια πολύ διαφορετική εταιρεία τότε και καθώς μεγαλώναμε συνειδητοποιούσαμε τον τρόπο με τον οποίο αυξάνονταν και οι ευθύνες μας. Λαμβάνουμε τον ρόλο μας πολύ σοβαρά και εργαζόμαστε σκληρά για να βελτιωθούμε. Έχουμε κάνει ένα μεγάλο έργο και έχουμε επενδύσει σε έρευνα με εξωτερικούς εμπειρογνώμονες και ακαδημαϊκούς για να κατανοήσουμε τις επιπτώσεις της υπηρεσίας μας στην ευημερία και χρησιμοποιούμε αυτό το έργο για τη συνεχή ενημέρωση και ανάπτυξη του προϊόντος μας. Επίσης, πραγματοποιούμε περισσότερες σημαντικές επενδύσεις στους ανθρώπους, την τεχνολογία και τις διαδικασίες και – όπως είπε ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ – είμαστε πρόθυμοι να μειώσουμε την κερδοφορία μας για να βεβαιωθούμε ότι πραγματοποιούνται οι σωστές επενδύσεις».