Tον Αύγουστο του 2015 το Facebook παρουσίασε την καινούρια υπηρεσία του: έδωσε τη δυνατότητα ζωντανής μετάδοσης video στους πιο συχνούς χρήστες του. Εξι μήνες αργότερα, η υπηρεσία αυτή πήρε την ονομασία Facebook Live και επεκτάθηκε σε όλους τους χρήστες, αρχικά στις ΗΠΑ. Η υπηρεσία αυτή, όμως, είχε προβλήματα. Η Meerkat, η εταιρία που είχε ξεκινήσει την τρέλα του Live Streaming, εξαφανίστηκε εν μια νυκτί, μόλις το Twitter λάνσαρε το δικό του, ανώτερο τεχνικά live streaming, το Periscope. Για περίπου ένα χρόνο, το Periscope κυριάρχησε στην αγορά. Μέχρι τη στιγμή που η Facebook αποφάσισε να ενισχύσει την έρευνα γύρω από τη συγκεκριμένη υπηρεσία: περισσότεροι developers άρχισαν να ασχολούνται, περισσότερα χρήματα επενδύθηκαν και πολλές συνεργασίες και συνέργειες με ανεξάρτητες εταιρίες γεννήθηκαν, με στόχο την τελειοποίηση του live streaming του Facebook. To είχε πάρει προσωπικά και ο ιδρυτής της εταιρίας, που πιστεύει ότι το εργαλείο αυτό είναι σημαντικό για τον επόμενο στάδιο της ανάπτυξης της επιχείρησής του. Εξάλλου και ο ίδιος, συχνά πυκνά βγαίνει live από το κινητό του και απαντά στις ερωτήσεις των χρηστών.
Δεν αρκέστηκε όμως σε αυτό. Συνήψε συμβόλαια συνεργασίας με σημαντικούς χρήστες, φροντίζοντας να τους πληρώνει. Οργανισμοί media, όπως το Buzzfeed, οι New York Times, ο Guardian, υπέγραψαν συμβόλαια συνεργασίας με τη Facebook προκειμένου να παράγουν περιεχόμενο μέσα από το Facebook Live, με σημαντική αμοιβή, φυσικά. Κι όμως! Τα αποτελέσματα δεν ήταν συγκλονιστικά, οπότε η Facebook λάνσαρε μια επιθετική διαφημιστική καμπάνια στις πιο ευεπίφορες αγορές: Σαν Φρανσίσκο, Λος Αντζελες και Λονδίνο. «Βγείτε live αν δείτε κάποιον να βγάζει βόλτα το ζωάκι του, αν αυτό δεν είναι σκύλος»! ή «όταν απλώς είστε με τους φίλους σας και περνάτε όμορφα» ή «εκεί που περιμένετε την πρώτη βαλίτσα από τον ιμάντα αποσκευών στο αεροδρόμιο». Αντέγραψε μάλιστα και μερικά από τα ωραιότερα κολπάκια του Snapchat, προσφέροντας στοιχεία επαυξημένης πραγματικότητας, με μάσκες και άλλα καλούδια για να παίζουν οι χρήστες.
Τίποτα από όλα αυτά όμως δεν έκαναν σουξέ το Facebook Live. Μέχρι που ήρθε μια συμπαθέστατη κυρία, από το Τέξας, η 37χρονη Candace Payne και βγήκε live από το κινητό της, δείχνοντάς μας ένα καινούριο δώρο που είχε πάρει για το γιό της. Εβαλε και τη μάσκα του Chewbacca, του θρυλικού Wookiee πολεμιστή, του ήρωα του Πολέμου των Άστρων, κότσαρε και έναν εντυπωσιακό βρυχηθμό και στο τέλος του video, ξέσπασε σε ασυγκράτητα χάχανα, διάρκειας τριών λεπτών. Αυτό το masterpiece, από το Μάιο του 2016, έχει ψυχαγωγήσει περισσότερα από 165 εκατομμύρια χρήστες των social media και θεωρείται η μεγαλύτερη επιτυχία του Facebook Live.
Kατά μια έννοια, το video της γλυκύτατης κυρίας Payne από το Τέξας, έδειξε το δρόμο για την εξέλιξη της εφαρμογής. Παρότι το video μεταδόθηκε «ζωντανά», η συντριπτική πλειονότητα των χρηστών το είδε και διάδρασε σε μεταγενέστερο χρόνο, παρά τις εκτιμήσεις του Ζάκερμπεργκ ότι η live μετάδοση σε κάνει να νιώθεις προσωπική σύνδεση με το κοινό». Σύντομα λοιπόν, στη Facebook κατάλαβαν ότι η αξία των video μεγάλωνε όταν το φιλμάκι παρέμενε στο timeline έστω και ανάμνηση μιας στιγμής.
Αυτό όμως που έκανε τη μεγάλη διαφορά με την εν λόγω υπηρεσία ήταν η πλήρης ενσωμάτωσή της στο Facebook. Σε αντίθεση με το Periscope που εμφανίστηκε ως μια ανεξάρτητη υπηρεσία, το Facebook Live είναι τόσο κοντά στο χρήστη όσο είναι και ένα like. Ακόμα και οι χρήστες που ποτέ δεν έχουν ενδιαφερθεί, μπορούν με το πάτημα ενός κουμπιού να «βγουν ζωντανά» αν βρεθούν σε μια εξαιρετική περίσταση.
Μια τέτοια περίσταση, που θεωρείται και η πλέον εμβληματική είναι οι περιπτώσεις «αναμέτρησης» με το κράτος. Λίγους μήνες μετά τη χαριτωμένη κυρία Payne, τον Ιούλιο του 2016, ένα άλλο video από τη Minnesota, γίνεται viral. H Diamond Reynolds κατέγραψε με την κάμερα του κινητού της σε απευθείας μετάδοση τις στιγμές αμέσως μετά τον πυροβολισμό του συντρόφου της Philando Castile, από όπλο αστυνομικού. Στο video βλέπουμε τη Reynolds ήρεμα να εξηγεί στον αστυνομικό και τους θεατές τι είχε συμβεί: ότι ζήτησαν από τον Castile άδεια και δίπλωμα οδήγησης, ότι ο Castile ενημέρωσε ότι οπλοφορούσε νομίμως για να ενημερώσει τον αστυνομικό και ότι πυροβολήθηκε επτά φορές μόλις επιχείρησε να ψάξει την άδειά του.
Ο Castile ήταν ο πρώτος. Ο Keith Scott Lamont πυροβολήθηκε το Σεπτέμβριο στη Βόρεια Καρολίνα και η κόρη του μετέδωσε τις στιγμές που ακολούθησαν.
Ενας περαστικός έδινε στη δημοσιότητα σε πραγματικό χρόνο και τη δολοφονία του Αlfred Olago, τον ίδιο μήνα!
Η σύνδεση του Facebook Live και των δολοφονιών από αστυνομικούς δεν εξηγείται απλώς από το γεγονός ότι, βρέθηκε τυχαία στο σημείο μια κάμερα. Η άνεση της απευθείας μετάδοσης με έναν τόσο εύκολο και άμεσο τρόπο διαθέτει στοιχεία που εγείρουν αντιδράσεις κινηματικού χαρακτήρα. Δεν είναι τυχαίο ότι αμέσως μετά ενισχύθηκε σημαντικά το κίνημα Black Lives Matter που είχε γεννηθεί το 2012. Το σημαντικότερο είναι ότι από τη στιγμή που ανεβαίνει ένα video είναι πολύ δύσκολο να το κατεβάσει κανείς, γεγονός που αποκτά άλλες διαστάσεις όταν η «αντιπαράθεση» είναι με το κράτος. Ακόμα και αν η αστυνομία επιτύχει με δικαστικό τρόπο την απόσυρση του video είναι αμέτρητα τα αντίγραφα του video που κυκλοφορούν σε όλο το διαδίκτυο.
Αλλά και η ίδια η Facebook κάνει ό,τι μπορεί για να ενισχύσει την υπηρεσία της. Σχεδόν με επιθετικό τρόπο ωθεί στην κορυφή του newsfeed τα video που τρέχουν ζωντανά.
Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι, ενώ όλο το περιεχόμενο του facebook, τα posts αλλά και τα video που έχουν ήδη μεταδοθεί υπόκεινται στους κανόνες του spam ή του προσβλητικού περιεχομένου, τα video που μεταδίδονται ζωντανά είναι στο απυρόβλητο, για όσο χρόνο διαρκεί το «ζωντανό». Χρειάζεται πολύς χρόνος και νομικές διαδικασίες για να «κατέβει» ένα βίντεο. Για τα social media αυτός ο χρόνος είναι υπεραρκετός για να γίνει viral οτιδήποτε.
Αυτό όμως, δεν είναι μόνο βοηθητικό για τις περιπτώσεις ακτιβισμού, όπως συνέβη με την καταγγελία περιστατικών αστυνομικής βίας. Μας φέρνει αντιμέτωπους και μια άλλη κατηγορία περιεχομένου, με σκηνές βίας και εγκλήματα σε ζωντανή μετάδοση! Από το βασανισμό ενός ανήμπορου ανθρώπου στο Σικάγο, μέχρι το διπλό φονικό στο όνομα του Isis στη Γαλλία.
Θεωρητικά, η Facebook θα μπορούσε να λύσει το πρόβλημα προσλαμβάνοντας μερικές στρατιές χαμηλά αμειβόμενων εργαζόμενων που η δουλειά τους είναι να βλέπουν αποκεφαλισμούς, βιασμούς και λοιπές ανθρώπινες θηριωδίες που θέλουν να βγουν live στο διαδίκτυο. Αλλά κάτι τέτοιο θα ήταν τελείως αντίθετο προς τις βουλές του κυρίου Ζάκερμπεργκ που έχει επενδύσει τα λεφτά του στο μεγαλόπνοο σχέδιο «broadcast your life». Και αν είναι να ποντάρεις κάπου, καλό είναι προς τα εκεί που έχει ποντάρει ο Μαρκ.
