Οι χάρτες των μέσων μαζικής μεταφοράς στο Λονδίνο δεν είναι εύχρηστοι ούτε για αυτούς που τους έφτιαξαν. Πόσο μάλλον όταν είσαι επισκέπτης για πρώτη φορά ή διανύεις ωριμότερη ηλικία. Τα πράγματα γίνονται χειρότερα όταν προσπαθείς να συνδυάσεις μετρό με λεωφορεία και ταξί. Αλλά και αν τα καταφέρεις, υπάρχουν επιλογές με μεγαλύτερη άνεση και οικονομία όπως ταξί Uber και μικρά βαν.
Μετά, αρχίζουν άλλα θέματα, όπως οι ώρες με ακριβό εισιτήριο, οι βλάβες, η κίνηση και τα γεμάτα βαγόνια.
Ε, λοιπόν, όλα αυτά τα έλυσε η εφαρμογή CityMapper που βρίσκεται στα χείλη και στα χέρια των περισσότερων χρηστών σε Λονδίνο, Νέα Υόρκη και άλλες πόλεις.
Θα με ρωτήσετε πώς τα κατάφερε, ακόμα καλύτερα και από την Google Maps, και αν θα έρθει ποτέ στην Αθήνα ή στη Θεσσαλονίκη. Καλά, ας ξεχάσουμε τη Θεσσαλονίκη γιατί δεν έχει ακόμα μετρό και ο ΟΑΣΘ σέρνει στα δικαστήρια όποιον χρησιμοποιήσει τα δεδομένα για τα δρομολόγια!
Για να γίνει πραγματικότητα η εφαρμογή CityMapper και μια σειρά παρόμοιων πρωτοβουλιών, απαιτούνται υποδομές. Οχι οι γνωστές υποδομές – τρένα, αεροδρόμια, λιμάνια και δρόμοι. Αυτά τα χτίσαμε και τα επεκτείνουμε. Μιλάμε για υποδομές δεδομένων. Τα δρομολόγια και οι στάσεις των τρένων και των λεωφορείων. Οι τιμές των εισιτηρίων και τα προβλήματα στις γραμμές – πληροφορίες διαθέσιμες ανοιχτά προς όλους, ανθρώπους και υπολογιστές.
Ας σκεφτούμε κάτι αντίστοιχο για κάθε βασική υπηρεσία όπως η περίθαλψη, η άθληση και η ψυχαγωγία, η εκπαίδευση και η οικονομική διαχείριση.
Να μπορούσαμε να δούμε τα διαθέσιμα σημεία άθλησης ή περίθαλψης μαζί με το κόστος και τις υπηρεσίες τους. Οχι απλά μια εφαρμογή του ΕΟΠΠΥ για τη διαθεσιμότητα των γιατρών, αλλά μια ενιαία εμπειρία για την περίθαλψη (Health as a Service).
Για να ξεκινήσει αυτός ο ενάρετος κύκλος της δημιουργίας, θα πρέπει να διαχωρίσουμε και να επικεντρωθούμε ο καθένας στον ρόλο του. Για παράδειγμα, ο ΟΑΣΘ και ο ΟΑΣΑ παράγουν και προσφέρουν δρομολόγια λεωφορείων και τρένων, ενώ η κεντρική κυβέρνηση λειτουργεί οδικές αρτηρίες, φανάρια κίνησης και νοσοκομεία.
Πρέπει, λοιπόν, να διαθέτουν δημόσια τα δεδομένα σχετικά με τη βασική τους λειτουργία. Αν δηλαδή έφυγε στην ώρα του το λεωφορείο, αν δουλεύει το φανάρι στην Κηφισίας και αν υπάρχουν κρεβάτια στη γυναικολογική. Αλλωστε, τα δεδομένα αποτελούν τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο επικοινωνίας και ιδίως όταν αφορούν σημαντικές υπηρεσίες, ξεκινούν έναν κύκλο συνεισφοράς και βελτίωσης. Μετά έρχονται οι νέοι ερευνητές και οι επιχειρηματίες για να βελτιώσουν και να συνδυάσουν τα δεδομένα αυτά και να δημιουργήσουν καινοτόμους χρήσεις. Οι κυβερνήσεις δεν έχουν παρά να θέσουν το πλαίσιο ανοιχτής διάθεσης και ενιαίας ποιότητας για να ενθαρρύνουν τη συμμετοχή όλων των παικτών του οικοσυστήματος.
Στην ίδια γραμμή, η Γερμανία ξεκίνησε τον Industrial Data Space και η Γαλλία ψήφισε έναν προοδευτικό νόμο στη διάθεση ανοιχτών κυβερνητικών δεδομένων. Η ίδια η Ευρωπαϊκή Ενωση επενδύει στα ανοιχτά δεδομένα για να ενισχύσει την ανάπτυξη και την ευημερία των πολιτών της.
Είναι μια εξαιρετική αναπτυξιακή προοπτική για τη χώρα μας και ίσως μια προτεραιότητα που θα μπορούσε να εξετάσει το νεοσύστατο υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής.
Αφού είδαμε τα τρένα να περνούν, ας μη δούμε και τα δεδομένα τους να (συνεχίσουν) να φεύγουν!
* Ο κ. Μιχάλης Βαφόπουλος είναι ερευνητής στον Δημόκριτο & μέλος Δ.Σ. στον Οργανισμό Ανοιχτών Τεχνολογιών.
