Μία πολύ συνηθισμένη έκφραση ελπίδος και παρηγοριάς, ειδικά εάν δεν υπάρχει προφανής λόγος ανακουφίσεως ενός προβλήματος, είναι η εξής: «Στο τέλος όλα θα πάνε καλά». Στην προ κορονοϊού εποχή -το αναφέρω ως εντύπωση και όχι ως συμπέρασμα κοινωνιολογικής έρευνας-, η εν λόγω φράση ενισχύσεως του κουράγιου είχε συνέχεια: «και εάν δεν πάνε καλά, τότε δεν ήρθε το τέλος».
Ήταν τέτοια η συχνότητα της εκφοράς της, είχε καταντήσει του συρμού, που αποτέλεσε αντικείμενο συζητήσεως με τον φίλο και συγγραφέα Νίκο Καλαποθάκο. «Μην δίνεις σημασία» μου είπε ο Νίκος. “Η φράση είναι τόσο παλιά όσο και η Παλαιά Διαθήκη. Αναφέρεται με την ίδια ακριβώς σημασία στον Ιερεμία, κεφάλαιο 8, στίχος 11”.
Η αδυναμία των Εβραίων να προστατεύσουν τον εαυτό τους από τους εχθρούς τους που τελικά οδήγησε στην πρώτη καταστροφή του Ναού και την Βαβυλώνια αιχμαλωσία, καλύπτονταν από την άνευ όρων παράδοση τους στην θεϊκή αρωγή, την βεβαιότητα της οποίας πιστοποιούσαν και ενίσχυαν οι «σοφοί» της κοινότητας τους.
Λέει ο Θεός δια στόματος Ιερεμία:… Όλοι τους ακόμα κι προφήτες και οι ιερείς, ψέματα λένε. Φέρονται σαν οι πληγές του λαού μου να ήταν αμυχές· λένε στο λαό μου πως όλα παν΄ καλά, μα τίποτα καλά δεν πάει…” ( Μετάφραση της Ελληνικής Βιβλικής Εταιρίας). Μην ανησυχείτε στο τέλος όλα θα πάνε καλά και εάν ενδιαμέσως υποφέρουμε δεν θα είναι παρά μια δοκιμασία πριν την τελική λύτρωση.
Ο Ιερεμίας προσπάθησε να τους συνεφέρει, λέγοντας πως ο Θεός θα τιμωρήσει τους δημαγωγούς και όσους τους ακούνε, αλλά, ως γνωστόν, ήταν μία φωνή βοώντος εν τη ερήμω. Κανείς δεν ήθελε να ξεβολευτεί, όλοι παραδόθηκαν στην ευκολία της εκ μηχανής Θεού λυτρώσεως. Τί σόι εκλεκτός λαός είμαστε εάν δεν μας σώζει ο εκλέκτοράς μας. Δεν μπορείς να τους ρίξεις εντελώς άδικο.
Υποψιάζομαι ότι στο φετινό πρωτάθλημα της ερασιτεχνικής κατηγορίας παίχτηκαν οι περισσότεροι αγώνες μπαράζ όλων των εποχών. Δηλαδή μια χωρίς τέλος ανανέωση της προσμονής κάποιας επιτυχίας. Διαβάζοντας το βιβλίο του Κώστα Χαλέμου «Τα παιδιά της Αλάνας», (εκδόσεις Δίχτυ, 2025) που μου το έκανε γνωστό ο φίλος και συγγραφέας Νικήτας Σινιόσογλου, αρχίζω να συνειδητοποιώ ότι η γενέθλια συνθήκη του ποδοσφαίρου μας και κατ’ επέκταση της κουλτούρας μας είναι η άνευ όρων εξίσωση επιτυχιών και αποτυχιών σε μία ασυνείδητη προσπάθεια μιας αόριστης ικανοποιήσεως.
Όταν δεν θέλεις να υπάρχει οριστικό τέλος, επειδή μια τέτοια κατάσταση σε αναγκάζει να σταθείς με ευθύνη και οδύνη απέναντι στον εαυτό σου, τότε διαμορφώνεις συνθήκες που ευνοούν την ανανέωση της ελπίδας. Στο τέλος, αυτή η άσκηση, παγιώνει τη συνήθεια μιας ρευστότητας που καθησυχάζει και αποβλακώνει αφού καταργεί τα όρια. Αποβάλλοντας την ένταση μετατρέπεις την ανακούφιση σε αξία ζωής, η οποία μη έχοντας να αναμετρηθεί με την αγωνία και τον κίνδυνο μετατρέπει την ενέργεια της σε βαλτώδη ακινησία.
Η επιδιωκόμενη ένταση του ποδοσφαιρικού παιχνιδιού εξαντλείται σε βρισιές χωρίς περιεχόμενο, αντιστρέφοντας τους πρωταγωνιστές του θεάτρου.
Οι ποδοσφαιριστές γίνονται αθύρματα της διαθέσεως των θεατών, οι οποίοι τις περισσότερες φορές δεν γνωρίζουν την σημασία των γκολ που επιτυγχάνονται αφού το αποτέλεσμα σπάνια έχει τη σημασία του οριστικού.
Ο αγώνας που διεξήχθη την Κυριακή 08 Ιουνίου 2025, στο γήπεδο της Νέας Ιωνίας ανάμεσα στην ομάδα των Αμπελοκήπων και των Πατησίων θα ήταν ο τελευταίος από μία σειρά αγώνων μπαράζ, με τη μορφή νοκ-άουτ ή μίνι πρωταθλημάτων, για όλες τις ποδοσφαιρικές κατηγορίες της χώρας. Φυσικά με κάθε επιφύλαξη μπορεί να λεχθεί κάτι τέτοιο, γιατί κανείς ποτέ δεν ξέρει. Και έτσι ήταν.
Στο δεύτερο ημίχρονο, ακούω από άλλους παρευρισκόμενους ότι θα υπάρξει και άλλος αγώνας. Ο ηττημένος θα παίξει με τον Ιπποκράτη που είχε χάσει την προηγουμένη Κυριακή από τα Ταταύλα και θα παρέμενε οριστικά στην τρίτη κατηγορία της ΕΠΣΑ. Κανείς από τους γύρω μου δεν ήξερε τον λόγο, παρόλο που κάποιος φαίνεται ότι έδινε ανταπόκριση του αγώνα σε κάποιο διαδικτυακό μέσο. Εξάλλου, την επόμενη μέρα στο soccerlive γράφτηκε -και όχι άδικα- ότι ήταν ο τελευταίος αγώνας της περιόδου. Ίσως μετά την ανάρτηση του τελευταίου (;) αγώνα από την ΕΠΣΑ να έχει διορθωθεί το λάθος (;), εάν και για αρκετό διάστημα είχαν ανακοινωθεί αγώνες μπαράζ για τον υποψήφιο υποβιβασμού από την Β’ κατηγορία ανάμεσα στους τέταρτους από το τέλος των τριών ομίλων. Τελικώς δεν έγιναν.
Κάποιος εκ των αποχωρούντων στην αντίστοιχη ερώτηση μου, απάντησε με περισπούδαστο ύφος «σοφού» ότι η αδυναμία του Διαγόρα Αιγάλεω να συνεχίσει στην Α’ Αθηνών και η αυτόματη υποβάθμισή του στην Γ΄ Αθηνών έφερε αυτήν την ανατροπή. Ωραία λέξη, του συρμού. Χρησιμοποιείται με την ίδια ευκολία από τα πανομοιότυπα σίριαλ των τηλεοπτικών πλατφορμών μέχρι την κατάρτιση των αγωνιστικών προγραμμάτων.
Το βιβλίο του Χαλέμου βρίθει τέτοιων περιπτώσεων που δείχνουν ότι η κατάργηση του κανόνα είναι ο κανόνας. Συνθήκη που ευνοεί και τελικώς ενισχύει την ακινησία. Ωχ, βρε αδερφέ, τι τα γυρεύεις, στο τέλος κάτι θα γίνει και θα φύγουμε όλοι ικανοποιημένοι.
Τα Πατήσια απέτυχαν για μία ακόμη χρονιά να πετύχουν την πολυπόθητη άνοδο, τουλάχιστον σε αυτόν τον αγώνα. Είμαι σχεδόν βέβαιος ότι οι περισσότεροι των φιλάθλων του θα έμαθαν για τη νέα ευκαιρία μετά τον αγώνα. Οι Αμπελόκηποι ήταν σαφώς καλύτερη ομάδα. Νίκησε με ευκολία 2-0. Ιδιαίτερη εντύπωση έκανε η ψύχραιμη και σταθερή παρουσία του προπονητή τους. Όμως την Κυριακή θα δοθεί ακόμη μία ευκαιρία στην ομάδα των Πατησίων, όπως και σε αυτή του Περιστερίου. Εδώ, μάλιστα, η λέξη ευκαιρία διεκδικεί την ετυμολογική της ορθότητα.
Και οι δύο ομάδες ευελπιστούν κυριολεκτικώς στον κατάλληλο καιρό (ευ+καιρός), στην ευνοϊκή συγκυρία για την επιτυχία του σκοπού τους. Έτσι κι αλλιώς, τι σημασία έχει μια συνεπής παρουσία στον κόσμο που βασίζεται στην οδύνη και την αγωνία της προσπάθειας και του σχεδιασμού όταν στο τέλος όλα θα πάνε καλά και εάν δεν πάνε καλά δεν θα είναι το Τέλος.
