Το ρεπορτάζ αναπτύχθηκε στα πλαίσια της πρωτοβουλίας «The Freedom Project» του CNN προκειμένου να δημοσιοποιηθούν ευρύτερα τα στοιχεία για τη σύγχρονη δουλεία. Ο J. Sutter είναι ο υπεύθυνος για το συγκεκριμένο πρότζεκτ δημοσιογράφος και αυτός που ταξίδεψε στη Μαυριτανία μαζί με τη φωτογράφο και οπερατέρ Edythe McNamee.
Δημοσιεύθηκε ηλεκτρονικά το Μάρτιο του 2012. Μεταδόθηκε επίσης ως ντοκιμαντέρ στο CNN International και στο πλαίσιο ενός ωριαίου προγράμματος στην εκπομπή του Don Lemon στο αμερικανικό CNN.
Υπό τον τίτλο «Το τελευταίο οχυρό της δουλείας» παρουσίασε μια ποικιλία μέσων, συμπεριλαμβανομένων βιντεοσκοπημένων προσωπικών αναφορών και γραπτών ιστοριών που παρουσιάζουν τις ιστορίες απελευθερωμένων σκλάβων, καθώς και το ταξίδι της μεταμόρφωσης ενός ανθρώπου από ιδιοκτήτη σκλάβων σε υπέρμαχο της κατάργησης. Περιελάμβανε, επίσης, σχετικές ιστορίες – όπως την ιστορία κάποιων σκλάβων της Μαυριτανίας που διέφυγαν και ζουν τώρα στο Οχάιο. Ο Sutter και η McNamee, σε συνεργασία με το CNNiReport, την παγκόσμια κοινότητα συμμετοχικών ειδήσεων του δικτύου, συγκέντρωσαν μηνύματα ελπίδας και υποστήριξης για να μοιραστούν σε ένα σχολείο για σκλάβους που διέφυγαν, στο Nouakchott της Μαυριτανίας.
Εκατοντάδες σκλάβοι έχουν δραπετεύσει ή απελευθερωθεί από τότε που η δουλεία ποινικοποιήθηκε τελικώς στη Μαυριτανία, το 2007. Ωστόσο, μέχρι τώρα μόνον ένας ιδιοκτήτης σκλάβων έχει καταδικαστεί και φυλακιστεί, σύμφωνα με τα παρατηρητήρια εναντίον της δουλείας. Είναι δύσκολο να μάθει κανείς την έκταση του φαινομένου καθώς καμμιά έκθεση των αρχών της χώρας δεν έχει ολοκληρωθεί. Η οργάνωση SOS Esclaves, εκτιμά ότι περισσότερο από το 1/5 των Μαυριτανών βρίσκονται σε καθεστώς δουλείας. Διεθνείς οργανώσεις και τα Ηνωμένα Εθνη ασκούν πιέσεις για μιά ανεξάρτητη έρευνα και μελέτη πάνω στο θέμα αλλά δυστυχώς η κυβέρνηση μέχρι τώρα δεν ανταποκρίνεται στις πιέσεις.
Το έθιμο της δουλείας πηγαίνει αιώνες πίσω στη Μαυριτανία και οι σκλάβοι μένουν συχνά παγιδευμένοι σε μιά αντίληψη ότι το να αποτελούν «περιουσία κάποιου ιδιοκτήτη» αποτελεί κομμάτι της φυσικής τάξης των πραγμάτων. Σε μερικές περιπτώσεις, αυτό το αίσθημα είναι τόσο βαθιά ριζωμένο που οι ίδιοι αρνούνται να φύγουν από τους «ιδιοκτήτες τους». Πολλοί, από τη στιγμή που θα ελευθερωθούν αγωνίζονται σκληρά για να επιβιώσουν δεδομένου ότι δεν έχουν τίποτα δικό τους, καμμιά μόρφωση ή εκπαίδευση και πρέπει να τα καταφέρουν φέροντας και το στίγμα του δούλου που αποσκίρτησε!
Το Νοέμβριο του 2009 αποστολή των Ενωμένων εθνών με επικεφαλής τον ειδικό Gulnara Shahinian, αξιολόγησε τις πρακτικές της δουλείας στη χώρα. Η αναφορά που κατέθεσε στο United Nations Human Rights Council (UNHRC), κατέληγε στο συμπέρασμα ότι “παρά τους νόμους, τα προγράμματα και τις προσπάθειες…ο θεσμός της δουλείας παραμένει μιά πραγματικότητα για τη Μαυριτανία”.
Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών έχει προτείνει μια σειρά από αλλαγές που η κυβέρνηση της Μαυριτανίας θα μπορούσε να πραγματοποιήσει για να επιταχύνει το τέλος της δουλείας. Μεταξύ αυτών: Να πληρώνει δικηγόρους να εκπροσωπούν τα θύματα, να επιτρέψει σε διεθνείς παρατηρητές στη χώρα για να διεξάγουν πλήρη έρευνα για τη δουλείας και να χρηματοδοτήσει κέντρα όπως αυτό που λειτουργεί το SOS για την αποκατάσταση σκλάβων που έχουν διεκδικήσει την ελευθερία τους. Θα βοηθούσε αν ένα παγκόσμιο κοινό απαιτούσε αυτές τις αλλαγές. «Είναι μια πάμφτωχη χώρα», λέει ο Kevin Bales. «Χρειάζεται μερικούς φίλους στον κόσμο».
Η κυβέρνηση της Μαυριτανίας αρνείται την ύπαρξη δουλείας στη χώρα. Σύμφωνα με τον Abdel Nasser Ould Ethmane, πολιτικό σύμβουλο της Αφρικανικής Ενωσης και συνιδρυτή της ομάδας SOS slaves, η “γραμμή” της μαυριτανικής κυβέρνησης στο θέμα της δουλείας είναι: “Δεν υπάρχει πλέον δουλεία και η συζήτηση γύρω από αυτό το ζήτημα εγείρεται και χειραγωγείται από τη Δύση ως μία εχθρική πράξη απέναντι στο Ισλάμ ή ως αποτέλεσμα της διεθνούς εβραικής συνωμοσίας”. Απαντώντας σε κατηγορίες για καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, το 2012, ο υπουργός ανάπτυξης της Μαυριτανίας Brahim Ould M’Bareck Ould Med El Moctar, δήλωσε…
“Πρέπει να σας πώ ότι στη Μαυριτανία η ελευθερία των ανθρώπων είναι πλήρης: ελευθερία της σκέψης, ισότητα ανδρών και γυναικών σε όλες τις περιπτώσεις. Ειδικά με αυτήν την κυβέρνηση. Πιθανώς υπάρχουν σχέσεις αφέντη-δούλου σε μιά βάση, όμως, οικογενείας από τις παλιές μέρες και τις παλιές γενιές. Ισως απόγονοι που θέλουν να κρατήσουν τη σχέση με τους απογόνους των παλαιών κυρίων τους για οικογενειακούς ή και για οικονομικούς λόγους. Αλλά η δουλεία είναι κάτι που έχει εκλείψει ολοκληρωτικά. Πιστεύω δε και μπορώ να σας πώ ότι ουδείς καρπώνεται κέρδος από αυτού του είδους το εμπόριο”.
Το Μάρτιο του 2013, ο πρόεδρος ίδρυσε έναν οργανισμό προκειμένου “να πολεμήσει τη δουλεία”, γνωστό ως ο “Εθνικός Οργανισμός ενάντια στη δουλεία, στην εκμετάλευση και τη φτώχεια”. Ο διευθυντής του, Hamdi Ould Mahjoub, είπε στον δημοσιογράφο του new yorker Alexis Okeowo ότι « η δουλεία ως θεσμός, ως κάτι κοινωνικά αποδεκτό δεν ισχύει πλέον» στη Μαυριτανία και ότι ο οργανισμός του οποίου προίσταται δουλεύει πάνω σε ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης των αγροτών, ανέγερσης νοσοκομείων και βελτίωσης της πρόσβασης στο νερό». Επίσης υπέδειξε στον αμερικανό δημοσιογράφο ότι «40% των φυλακισμένων στις ΗΠΑ είναι αφροαμερικανοί και ότι δυσανάλογος αριθμός αφροαμερικανών είναι άνεργοι στις ΗΠΑ».
Στοιχεία για τη Μαυριτανία και τη δουλεία
Πληθυσμός: 3,4 εκατομμύρια
Ποσοστό που ζει σε συνθήκες δουλείας: 10% με 20%
Υποδουλωμένος πληθυσμός: 340.000 έως 680.000
Έτος που καταργήθηκε η δουλεία: 1981
Έτος που ποινικοποιήθηκε η δουλεία: 2007
Καταδικαστικές αποφάσεις εναντίον δουλοκτητών: Μία
Ανθρωποι
Γλώσσες: Αραβικά, γαλλικά και περιφερειακές γλώσσες
Επίσημη θρησκεία: Ισλάμ
Ποσοστό αναλφαβητισμού: 51%
Ανεργία: 30%
Πυκνότητα πληθυσμού: 8 άτομα ανά τετραγωνικό μίλι
Οικονομία
Ποσοστό που ζουν με λιγότερο από $ 2 ανά ημέρα: 44%
ΑΕΠ κατά κεφαλή: 2.200 δολάρια ΗΠΑ (σε σύγκριση με 40.000 δολάρια στις ΗΠΑ)
Νόμισμα: Ουγκουίγια
Πολιτική
Κυβέρνηση: Δημοκρατία (επί του παρόντος υπό στρατιωτικό καθεστώς)
Νομικό σύστημα: Μείγμα ισλαμικού και γαλλικού αστικού δικαίου
Πρόεδρος: Mohamed Ould Abdel Aziz
Πρόσφατη ιστορία: Κέρδισε την ανεξαρτησία της από τη Γαλλία το 1960. Ο Aziz ήρθε στην εξουσία με ένα στρατιωτικό πραξικόπημα το 2008, ανατρέποντας τον πρώτο δημοκρατικά εκλεγμένο ηγέτη. Ο Aziz εξελέγη το 2009 για να επικυρώσει την κυριαρχία του.
Θρησκεία
Οι τοπικοί ισλαμιστές ηγέτες, που ονομάζονται ιμάμηδες, ιστορικά τάσσονται υπέρ της δουλείας. Οι ακτιβιστές λένε ότι η πρακτική συνεχίζεται σε ορισμένα τζαμιά, ιδιαίτερα σε αγροτικές περιοχές. Διάφορες θρησκείες, σε πολλές χώρες, έχουν χρησιμοποιηθεί για να δικαιολογήσουν τη συνέχιση της δουλείας. «Κάνουν τους ανθρώπους να πιστεύουν ότι η μετάβαση στον παράδεισο εξαρτάται από την υποταγή τους», όπως ανέφερε ένας ακτιβιστής της Μαυριτανίας, ο Boubacar Messaoud, αναφορικά με το πώς οι θρησκευτικοί ηγέτες χειρίζονται τη δουλεία.
Εθνοτικές ομάδες στη Μαυριτανία
ΛΕΥΚΟΙ ΜΑΥΡΙΤΑΝΟΙ
Πιο ανοιχτόχρωμοι Βέρβεροι που μιλούν αραβικά και παραδοσιακά κατέχουν σκλάβους. Οι περισσότεροι άνδρες φορούν γαλάζια πουκάμισα που ονομάζεται boubous, με περίτεχνα σχέδια στο στήθος. Οι λευκοί Μαυριτανοί είναι η τάξη εξουσίας στη Μαυριτανία και ελέγχουν περισσότερο πλούτο από οποιαδήποτε άλλη ομάδα. Ορισμένοι, ωστόσο, ζουν σε συνθήκες φτώχειας. Δεν είναι ασυνήθιστο να βρει κανείς έναν λευκό Μαυριτανό να ζει σε μια σκηνή μόνο ελαφρώς μεγαλύτερη από εκείνη των σκλάβων του.
ΜΑΥΡΟΙ ΜΑΥΡΙΤΑΝΟΙ
Πιο σκουρόχρωμος λαός που ιστορικά είναι υποδουλωμένος από τους Λευκούς Μαυριτανούς. Προερχόμενοι αρχικά από την υποσαχάρια Αφρική, οι μαύροι Μαυριτανοί υιοθέτησαν πολλές πτυχές της Αραβικής κουλτούρας των αφεντικών τους. Μιλούν Hassaniya, μια αραβική διάλεκτο.
ΜΑΥΡΟΙ ΑΦΡΙΚΑΝΟΙ
Άλλος πιο σκουρόχρωμος λαός της Μαυριτανίας που προέρχεται από διάφορες εθνοτικές ομάδες, συμπεριλαμβανομένων των Pulaar, Sonike και Wolof. Αυτές οι ομάδες βρίσκονται επίσης στη Σενεγάλη, η οποία μοιράζεται τα νότια σύνορα της Μαυριτανίας. Μοιάζουν αρκετά με τους μαύρους Μαυριτανούς, αλλά ποτέ δεν υποδουλώθηκαν και είναι αρκετά διαφορετικοί από την άποψη της κουλτούρας και της γλώσσας.
ΧΑΡΑΤΙΝ
Η λέξη σημαίνει κυριολεκτικά «απελευθερωμένοι σκλάβοι», αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να περιγράψει τους ανθρώπους που ζουν υπό καθεστώς δουλείας ή που ανήκουν στην πρώην κατηγορία σκλάβων των Μαύρων Μαυριτανών. Πολλοί Χαρατιν υπάρχουν κάπου μεταξύ δουλείας και ελευθερίας και αποτελούν στόχο ταξικών και φυλετικών διακρίσεων.
Σύντομη ιστορία της δουλείας στη Μαυριτανία
Περίπου 200 με 1900
Άραβες έμποροι σκλάβων στην περιοχή που θα γινόταν η Μαυριτανία έπιαναν πιο σκουρόχρωμους ανθρώπους από την υποσαχάρια Αφρική και τους ανάγκαζαν να εργάζονται χωρίς αμοιβή. «Μπορείτε να εντοπίσετε πηγές αυτής της πρακτικής πίσω για 2.000 χρόνια», ανέφερε ο Kevin Bales, διευθύνων σύμβουλος της «Free the Slaves».
1905
Η αποικιακή γαλλική διοίκηση κηρύσσει το τέλος της δουλείας στη Μαυριτανία. Ωστόσο, η κατάργηση δεν πραγματοποιείται ποτέ, εν μέρει λόγω της απεραντοσύνης της χώρας.
1948
Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών υιοθετεί την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, η οποία καταργεί τη δουλεία διεθνώς.
1961
Μετά την απόκτηση της ανεξαρτησίας της από τη Γαλλία το 1960, η Μαυριτανία υιοθετεί ένα σύνταγμα που προβλέπει την κατάργηση της δουλείας. Η προσπάθεια έχει μικρή επίδραση, σύμφωνα με γραπτές μαρτυρίες.
1980-1981
Η κυβέρνηση της Μαυριτανίας καταργεί τη δουλεία και δηλώνει ότι δεν υφίσταται πλέον. Αυτή η κατάργηση ήταν «ουσιαστικά μια άσκηση δημοσίων σχέσεων», κατά την Human Rights Watch. «Είναι αλήθεια ότι η κυβέρνηση κατάργησε τη δουλεία», γράφει ο Bates, ο Αμερικανός ακτιβιστής κατά της δουλείας, «αλλά κανείς δεν μπήκε στον κόπο να πει το πει στους σκλάβους».
1995
Ο πρώην σκλάβος και ο πρώην ιδιοκτήτης σκλάβων ξεκινούν μια οργάνωση κατά της δουλείας με την ονομασία SOS Slaves.
2007
Η Μαυριτανία περνά νόμο που ποινικοποιεί τη δουλεία. Προβλέπει μέγιστη ποινή φυλάκισης 10 ετών. Μέχρι σήμερα, μόνο μία νομική υπόθεση εναντίον ιδιοκτήτη σκλάβων έχει διωχθεί επιτυχώς.
πηγές:http://blog.unwatch.org
http://en.wikipedia.org/wiki/Mauritania
http://thecnnfreedomproject.blogs.cnn.com
https://www.freetheslaves.net
