Είχε μεγάλο ενδιαφέρον το άρθρο του Μιχάλη Μητσού στα ΝΕΑ το Σάββατο 18 Μαρτίου με τίτλο «Μόνο η δημοσιογραφία». Ξεκινούσε με απόσπασμα της επιστολής που απέστειλε η γαλλική Monde στους αναγνώστες της: «Η ποιοτική δημοσιογραφία δεν ήταν ποτέ τόσο αναγκαία όσο σήμερα. Σε μια περίοδο κατά την οποία ο αμερικανός πρόεδρος δηλώνει ότι τα μέσα ενημέρωσης είναι εχθρός του λαού, σε μια γαλλική προεκλογική εκστρατεία όπου η νίκη της Ακροδεξιάς αποτελεί ένα σενάριο που πρέπει να ληφθεί υπόψη σοβαρά, σε μια εποχή κατά την οποία η χειραγώγηση έχει φτάσει σε δυσθεώρητα επίπεδα, οι αναγνώστες μας περιμένουν από τη Monde να διαφωτίζει, να εμβαθύνει, να ερευνά, να αποκαλύπτει και να προκαλεί συζητήσεις».
Μόνο η δημοσιογραφία; Μια ερώτηση πάντα επίκαιρη και με πολλαπλές απαντήσεις που χάνονται μέσα στο σημερινό λαβύρινθο των ΜΜΕ. Αν απαλείψουμε τον ρομαντισμό ενός τέτοιου ερωτήματος θα δούμε ότι η πραγματική δημοσιογραφία είναι είδος προς εξαφάνιση και αυτό οφείλεται σε πάρα πολλούς παράγοντες . Σε αυτό καταλήγουμε αν, φυσικά, δεν θέλουμε να βλέπουμε με τα μυωπικά γυαλιά της πρόσκαιρης και εύκολης ανάλυσης.
Ας τα βάλουμε κάτω. Εδώ και πάρα πολλά χρόνια έχει διατυπωθεί ένα εξαιρετικό τετράπτυχο των σταδίων της ποιοτικής δημοσιογραφίας ξεκινώντας από την έντυπη. Και αυτό είναι: Πληροφόρηση. Ενημέρωση. Γνώση. Μόρφωση. Κάθε ένα από αυτά τα στάδια πληροί συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Πληροφόρηση: Μετάδοση της είδησης, αυτού που συμβαίνει ή συνέβη. Ενημέρωση: Καταγραφή των συνθηκών που οδήγησαν σε ό,τι συνέβη και ανάλυση της πολυπλοκότητας όσων συνέβησαν με αντικειμενικό τρόπο που φιλοξενεί όλες τις πτυχές. Γνώση: Επιπλέον παροχή πληροφοριών σε βάθος για τα γεγονότα, απόψεις ανθρώπων που συμμετέχουν με τον έναν ή άλλον τρόπο στη δημιουργία των γεγονότων. Μόρφωση: Σε βάθος ανάλυση με ιστορικές αναφορές και περισσότερες προσλαμβάνουσες, υποστήριξη από ακαδημαϊκές προσεγγίσεις στο δημοσιογραφικό «θέμα».
Αν όλα τα παραπάνω τα δούμε στην ψηφιακή εποχή των Μέσων θα συμφωνήσουμε ότι υπάρχουν δεκάδες νέοι τρόποι για να πλησιάσουμε το νέο οικοσύστημα των ειδήσεων και ακόμα περισσότεροι για να διαχύσουμε το ειδησεογραφικό περιεχόμενο. Multimedia υποστήριξη, γνώση και υιοθέτηση της κουλτούρας της online ενημέρωσης, των εργαλείων της, των social media, των πλατφορμών ενσωμάτωσης της «δημοσιογραφίας των πολιτών», των μεθόδων που όλα αυτά μπορούν να γίνουν κερδοφόρα και πολλά άλλα. Εννοείται ότι αυτά, εκτός από τους δημοσιογράφους, αφορούν και όσους αποφασίζουν να επενδύσουν στα media.
Αυτή, όμως, που παραμένει το ίδιο, είναι η βασική ιδέα της δημοσιογραφικής δουλειάς. Το ρεπορτάζ και η έρευνα. Οι μεγάλοι δημοσιογραφικοί οργανισμοί του εξωτερικού ήδη έχουν ανακοινώσει ότι επιστρέφουν με όλους τους πρόσφορους τρόπους στην εγνωσμένη μήτρα της δημοσιογραφίας. Αυτή που στις μέρες μας φαίνεται να είναι ένας από τους βασικούς εχθρούς των κυβερνήσεων σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτή που χάνεται μέρα με την ημέρα. Οι λόγοι είναι πάμπολλοι και ενδεχομένως αποτελούν αντικείμενο μιας επόμενης ανάλυσης στο JAJ.
Μια πρώτη προσέγγιση είναι το ότι οι επαγγελματίες δημοσιογράφοι σε όλον τον κόσμο δεν είναι «φιλαράκια κανενός», δεν επενδύουν στις προσωπικές ή ιδεολογικές τους σχέσεις. . Η διαχρονική ισχύ της ρήσης «εκεί όπου τελειώνει η φιλία, αρχίζει το ρεπορτάζ», ίσως και να μας δείχνει τον τρόπο με τον οποίον μπορούμε να ξαναρχίσουμε να ανακαλύπτουμε τη δημοσιογραφία. Είναι μεγάλη ανάγκη…